|
IBRATLI HIKOYALAR
|
|
| Rider | Date: Payshanba, 26-Avg-2010, 05:03 | Message # 1 |
 Admin yordamchisi
Group: Usta
Messages: 2650
Status:  |
Agar miyasi bo‘lsa
Arslon o‘rmonda fil bilan olishib charchadi. So‘ng tulkini yoniga chaqirib:
— Holdan toydim. Ovga yaramayman. Bor, menga bir eshak ovlab keltir. Birgalikda
yeymiz, dedi.
— Amringiz bosh ustiga, sultonim. Turli hiylalar bilan sizga hatto tiriklayin
keltiraman, deya bir qoyaga tomon yugurdi. Qarasaki, o‘tloqda egasiz ozg‘in bir eshak
yuribdi. Yoniga yaqinlashib, quyuq salom berdi. va uni avray boshladi:
— Bu qup-quruq tekisliqda yolg‘iz o‘zing nima qilayapsan, ey do‘stim?
— Shu holimga shukr qilaman. Rizqni Alloh beradi. Shikoyatim yo‘q, kunim o‘tib
turibdi. Jon bergan Alloh, ozuqa ham beryapti.
— Ey janob! Sening bu tavakkaling juda kam odamda topiladi. Juda kam bo‘lgan
narsa esa yo‘q hukmidadir. Bu yo‘qlik atrofida tentirab yurish ahmoqlik sanaladi.
Bu so‘zlarni eshitgan eshak takror javob berdi:
Gaping to‘g‘ri emas. Shuni bilki, butun yomonliklar ochko‘zlikdan kelar. Qanoatdan
hech kim o‘lmagan, hirsdan esa hech kim sulton bo‘lmagan. Tulki eshakning so‘zini
bo‘lib:
Alloh insonlarga o‘zlarini o‘zlari halok etmaslikka buyuradi. Shu quruq qoyalikdan
iborat cho‘lda sabr kilmoq ahmoqliqdir. Kel, o‘tloqqa ko‘chgin. Bilsang, u yerda qancha
o‘t-o‘lanlar, oqar suvlar bor, dedi.
Tulki turli so‘zlar bilan eshakni avragancha yetaklab, to‘g‘ri arslonning uyiga sudradi.
Arslon eshakni ko‘rar ko‘rmas o‘kira boshladi. Buni eshitgan eshak jon holatda ortga
qochdi. Tulki unga yetib olib:
Hoy sodda va go‘l maxluq! Nega qochayapsan. eshitilgan tovush, sening vahimang,
hayolingdir. Endigina maysazorga kelgandikku. Sen esa qo‘rqding, qochding, dedi.
Tulki yana ming bir yolgon bilan eshakni o‘ziga ergashtirdi. Arslonning uyiga olib
bordi. Arslon eshakni g‘ajib, qornini to‘ydirdi. So‘ngra arslon suv ichish uchun g'ordan
chiqdi. Tulki arslonning yo‘qligidan foydalanib, eshakning miyasi va o‘pkasini yedi.
Arslon qaytgach, tulkidan so‘radi:
Buning miyasi qani?
— Ey, sultonim! Agar eshakning miyasi bo‘lsa, o‘sha dahshatli o‘kirikni eshitgandan
keyin yana bu yerga, sening ostonangga kelarmidi?
|
| |
| |
| OSIYO | Date: Seshanba, 05-Iyul-2011, 07:36 | Message # 2 |
 Peshqadam
Group: Ishonchli
Messages: 7125
Status: | 
Бир киши узоқ муддат пул тўплаб? янги машина сотиб олди. Уни миниб ўзини бошқача ҳис қила бошлади, кўнгли таскин топди ва оила аъзоларини ҳам бу машина билан хурсанд қилди. Орадан бир кун ўтиб ташқарига чиқар экан, не кўз билан кўрсинки, уч ёшдан эндигина ошган ўғли машинанинг эшигига мих билан расм чизиб ўтирарди. Жаҳлдан ўзини боса олмаган ота югурганча ўғлини итариб юборди, юзтубан йиқилган боланинг қўллари михни ташлаб юборишга улгурмади ва ҳаммаёққа қон сачраб кетди...
Ота ўғлини кўтарганча касалхонага йўл олди, машинанинг эшигидаги расмлар ёдидан кўтарилган, энди уни ўғлининг аҳволи ваҳимага сола бошлаганди. Шифокорлар қанчалик ҳаракат қилишмасин, боланинг қўлларини сақлаб қола олишмади. Мих кириб кетгани туфайлими, ёки қаттиқ йиқилганиданми, бармоқларнинг суяклари эзилиб кетган, кесиб ташламасликдан бошқа иложи қолмаганди. Бир неча соатдан сўнг болакай ўзига келди ва энди-энди равон гапира бошлаган тили билан биринчи бўлиб отасидан узр сўради: «Дадажон, машинангизга расм чизганим учун кечиринг, бошқа қилмайман». Кейин ҳали ҳам дадасининг ғазабидан қўрқаётганини билдириб турган кўзлари билан оқ бинтларга ўраб ташланган қўлларига қаради-да, дадасининг ич-ичини алғов-далғов қилиб ташлаган саволни берди: «Бармоқларим энди қачон ўсиб чиқади?»
Ота йиғлаганча чиқиб кетди. Қанчалик бағри тош бўлмасин, ўзини тутиб тура олмади...
Ҳикояни давом эттирмаймиз. Кимнинг ундан қандай хулоса чиқариши ўзига ҳавола. Аммо шуни айтмоқчимизки, келгуси сафар ўз яқинларингизни нима учундир жазолашни хоҳласангиз, шу ҳикояни ёдга олинг. Сабр билан қарор қабул қилиш, ақл билан иш юритишга ўрганинг. Эшиги қирилган машиналарни тузатса бўлади, аммо жароҳатланган суяк, озор берилган қалб ўзига келмаслигини унутманг!
Ҳаммамиз хато қиламиз. Бизга хато қилишга изн берилган! Аммо хатони сабрсизлик билан тузатиш ёмон оқибатларга олиб келиши ва қалбимизда ўчмас из қолдириши мумкин! Бир лаҳза тўхтанг ва мушоҳада қилинг. Сабрли бўлинг. Кечиришга ва унутишга ўрганинг. Энг аввал ўша ҳолатга ўзингизни қўйиб кўринг! Ва эндигина уч ёшдан ошган ўша болакайнинг саволига жавоб беринг: «Дадажон, бармоқларим энди қачон ўсиб чиқади?»
|
| |
| |
| OSIYO | Date: Seshanba, 05-Iyul-2011, 16:48 | Message # 3 |
|
Peshqadam
Group: Ishonchli
Messages: 7125
Status: | Zolim Podshoh
Ajam shohlaridan biri xalq mulkiga zo‘rlik bilan qo‘l cho‘zdi. Bu ham yetmaganday, aziyat bera boshladi. Jabr-zulmlardan to‘yib ketgan xalq o‘z yerini, yurtini tashlab chiqib ketdi. Odamlarning u yoqdan bu yoqqa ko‘chib yurib, g‘urbat yo‘lini tutishlaridan o‘zga choralari qolmadi. Borgan sari aholi kamayib, mamlakat daromadi tushib ketdi. Sultonning xazinasi bo‘shab qoldi. Shu payt dushmanlar ham har tomondan hujum qila boshlashdi. Bir kun sultonning majlisida, hukmdorlar hayotidan hikoya qiluvchi “Shohnoma” kitobidan: “Zahhok saltanatining tanazzulga yuz tutib, Faridunning taxtga chiqishi” haqidagi hikoyat o‘qildi. Shu payt vazir sultonga:
–Afandimiz, – dedi. Mamlakati, xazinasi va qo‘shini bo‘lmagan Faridun, shohlikka qanday qilib erishdi?
–Eshitganingdek, bir to‘da olomon uning yonini oldi. Xalq yig‘ilib, uni qo‘llab-quvvatladi va u shohlik darajasiga ko‘tarildi, – deb javob berdi sulton.
Shunda vazir:
–Modomiki, – dedi. – Xalqning kuchi shohlikni ta’minlar ekan, unda nega siz xalqni parishon qilmoqdasiz, shohim? Yoki podshohlik qilish fikridan yiroqmisiz?
Sulton so‘radi:
–Seningcha, ularni bir yerga jamlash uchun nima qilishim kerak?
Vazir javob berdi:
–Avvalo, podshoh odil bo‘lsagina olomon uning atrofida yig‘iladi. So‘ngra, marhamatli bo‘lsagina shu davlatning ishonch soyasida xotirjam o‘tiradi. Ammo sizda bu xislatlarning birontasi ham ko‘rinmaydi.
Dono vazir so‘zlariga qo‘shimcha qildi:
–Bo‘ridan cho‘pon chiqmaganidek, zolim kishi zinhor shohlik qila olmaydi. Shohning zulm urug‘ini ekishi, o‘z saltanati poydevorini qulatishi demakdir.
Sulton vazirning achchiq so‘zlaridan nihoyatda g‘azablandi. Va boshqalarga ibrat bo‘lsin deya uni jazoga tortdi. Vazir xibsga olinib, zindonga tashlandi. Oradan ancha vaqt o‘tdi; podshohning jiyanlari unga qarshi bosh ko‘tarishdi. Sultonning adolatsiz harakatlarini, o‘lkani boshqara olmayotgani hamda falokat yoqasiga olib kelganini aytishib, undan qutulmoq uchun qo‘shin to‘plashgan edi.
Sultonning zulmidan paymonasi to‘lgan xalq, isyonchilarning da’vatiga ergashishdi. Dono vazir aytganidek, mazlum kishilar sultonga butunlay dushman bo‘lib qoldi. Va isyon ko‘targan shohning jiyanlariga ko‘makchi bo‘lib, zolim podshoh saltanatini vayron qilishdi. O’lka zolim podshoh zulmidan qutulib, butunlay ozodlikka erishdi.
|
| |
| |
| OSIYO | Date: Seshanba, 05-Iyul-2011, 16:51 | Message # 4 |
|
Peshqadam
Group: Ishonchli
Messages: 7125
Status: | Kemadagi qul
Bir kuni podshoh dengiz sayohatiga chiqdi. Uning hali dengizga chiqib ko‘rmagan va yo‘l azobini tortmagan bir quli ham bor edi. Kema suvga tushirilib, to‘lqinlar ichra harakatlana boshlaganida, qulni vahima va qo‘rquv qamrab oldi. O’z-o‘zidan qaltirab, yig‘lay boshladi. Atrofdagilar uni tinchlantirishga qancha urinishmasin, qulning vahimasi sira ham bosilmadi. Buni ko‘rgan podshohning ham kayfiyati ancha buzildi. Lekin, chorasi topilmasdi. Kemada bir dono qariya bor edi. Shunda u shohga qarab:
–Sultonim amr etsalar, shu qulni o‘zim tinchlantirsam... – dedi.
–Bizga katta yaxshilik qilgan bo‘lardingiz, – dedi podshoh.
Qariya darhol: “Beliga arqon bog‘lab, dengizga uloqtiring”, – deya kemadagilarga amr qildi. Qariya aytganidek qilishdi. Uni bir necha marotaba dengizga sho‘ng‘itib olishdi. Qul og‘zi burnigacha suvga botib tipirchilay boshladi. Ma’lum muddat bu holat takrorlangach, qariya mashg‘ulotni to‘xtatdi. Ichlari suvdan to‘lgan qul kemaga chiqarildi. Ichgan sho‘r suvlarini chiqarib olganlaridan so‘ng, hushiga keldi va kemaning bir chetiga borib o‘tirdi. Va nihoyat qul tinchlandi. Endi u vahimaga tushib baqirmas va yig‘lab hammani parishonxotir qilmas edi. Qariyaning tutgan dono tadbiridan podshoh mamnun holda so‘radi:
–Bunda qanday hikmat bor edi?
Qariya javob qildi:
–Qulingiz dengizga chiqmaganligi bois uning qiyinchiligi va cho‘kish azobini tortmagan edi. Shu sababdan kemadagi sokinlik qadrini bilmadi. Xuddi shunday, sog‘liqning qadriga bemor odam yetadi.
|
| |
| |
| OSIYO | Date: Shanba, 09-Iyul-2011, 16:34 | Message # 5 |
|
Peshqadam
Group: Ishonchli
Messages: 7125
Status: | Қалбим совуққотти, онажон!
Совқотяпман, онажон... иссиқ ҳароратингизни излаяпман... ҳатто тушларимда ҳам келмайсиз, онам...
Дейдилар:
Дуо қил, онанг келади, балки ҳатто сени олиб кетади – ёлғон гапирдиларми менга, онажон?
Қачондан бери сизни кўрмайдим, ҳатто юзингизни ҳам эслай олмайман. Фақат онам борлигини биламан.
Бу ерда меннинг каби беш дўстим бор. Ҳаммамиз бир синфда ўқиймиз.
Бизга икки опа қарайди. Яқинда янги уйга кўчиб ўтдик. Уй жуда ҳам чиройли. Ҳовлисида катта ҳовузи ҳам бор, мен сузишни ўрганиб олдим. Дўстларим билан сузишда мусобақа ўйнаймиз. Ёнимизда истироҳат боғи ҳам бор. Баъзан ўқитувчи опаларимиз бизни ўша боғга олиб боришади. Мазза қилиб ўйнаймиз. Фақат онажон, қанийди, сиз ҳам ёнимда бўлсангиз эди! Ҳеч нарса истамайман, нима пиширсангиз ўшани ейман, нима кийдирсангиз ўшани киярдим, фақат ёнимда бўлсангиз, бас. Сизга уй ишларида ёрдам ҳам берардим. Катта бўлиб қолганман, 35 размерли оёқ кийим кияяпман. Уст бошларимни ҳам ўзим саранжонлайман, фақат сиз ёнимда эмассиз, она...
Баъзида кўчада кетаётган аёлларга қараб қоламан “Шу кетаётган менинг онаммикин, юриши жудаям онамга ўхшаркан!” дея ўй сураман.
Нега, нега менинг ёнимда эмассиз, онажон?
Мен катта бўлиб қолдим, ҳаммасини тушунаман. Сиздан сўрашни истаган саволларим шунчалар кўпки, жавобини тополмайман. Нега мен бошқаларнинг марҳаматига қолдирилдим? Мени ва укамни ташлаб кеттингиз, шунчалар чорасизмидингиз, она? Камбағалликми сабаб, ахир ҳамма камбағал ҳам боласини ташлаб кетмайдику?!. Ширинкулча ўрнига қотган нон ердик, кўрпа ўрнига сочиққа ҳам ўралиб ётишга розимиз, она! Ёки биз сизни хафа қилганмидик...
* * *
Тўрт ёшда эдим. Бир куни Болалар уйига талабалар келди. Улар бизга ўйинчоқлар, совғалар беришди. Болаларни қучоқлаб эркалашди. Мен ҳам уларнинг қучоғида бўлишни истардим. Аммо туриб ёнларига боришга ҳолим қолмаганди. Ўтирган куйим бошимни ерга эгдим, кўзларимни юмдим. Шу пайт келганларнинг ичидан бир қиз ёнимга келди:
Сенинг исминг нима, ширинтой? – деб сўради.
Жавоб беришга ҳам ўзимда куч топа олмадим. Қиз қўлини пешонамга қўйди.
Оҳ, жоним, сенинг иситманг бор-ку, - деди хавотирланиб.
Иситма нима эканлигини билмасдим. Бизга қарайдиган опалардан бири:
Дори бердик, ҳозир иситмаси тушиб қолади, - деди.
Ўша куни сизни изладим, онажон... Кошки шу келган опалардан бири менинг онам бўлсайди; ёнимда ётсайди; кўзларимга қараб, бошимни силасайди; ёноқларимдан ўпсайди, тузалиб кетардим, она!
Ҳозир биз кичик кичик уйларда яшаймиз, онажон. Ҳамманинг ўз хонаси бор. Ўқитувчи опаларим бизга кўп нарса ўргатадилар. Тиш ювишни, хонани тозалашни, дастурхон тузашни, оёқ кийимларни тозалаб қўйишни, агар бирорта сув сўраса, сув беришни, бир-биримизга ёрдам беришни, мен ҳам бошқаларга ёрдам беришни ўрганаяпман, она...
Сочларимни узун қилиб юролмайман, чунки қизларнинг сочини оналари тараркан. Менинг онам ёнимда йўқ, ким тарайди менинг сочларимни?!. Аввалари болалар уйига келганлар “Бу қизми ўғилми?” деб сўрасалар ҳайрон бўлардим. Энди тушундим нимага эканлигини. Болалар уйидаги болаларнинг барчасини сочи калта, ўғилми қизми фарқига бориш қийин.
Онажон, биласизми, баъзан уйқуда эканман, тагимни ҳуллаб қўяман. Ўзим шунақанги уяламанки, аммо... ҳеч нарса қила олмайман. Янги келганимизда барчамиз шундай эдик, бошқа болалар энди ундай қилишмайди, аммо мен баъзан...
Докторга олиб боришди.
Боланинг руҳий ҳолати яхши эмас, – деди доктор.
Нима қилай, қўлимдан ҳеч нарса келмайди.
Онажон, мен иккинчи синфга бораяпман. Аммо жуда секин ўқийман. Овозимни баланд қилиб ўқий олмайман, хато қилиб қўйишдан қўрқаман. Ҳам овозимни баландлатсам, уришиб берсалар-чи?
* * *
Кичкиналигимда овозимни чиқармасдим. Олти ёшимда биринчи синфга бордим. Сўнгра янги уйга кучиб ўтдик. Синфимизда мен билан бирга бир дўстим ўқирди. Бир куни унинг сумкасида бир ўйинчоқ кўриб қолдим. Менинг ҳам худди шундай ўйинчоғим бор эди. Ўйинчоқ меники, деб ўйлаб, уни олдим ва мактабга олиб кетдим. Мактабда бир бола ўйинчоқни сўради, мен ҳам бериб юбордим. Уйга келганда, дўстим ўйинчоғини топа олмаганини айтди, мен ҳам ўйинчоқни ўзимники деб ўйлаб бошқа бирига бериб юборганимни айтдим.
Мени, “Ўғри!” дедилар.
Мен ўғриманми, она?
Кейин мени Болалар уйига қайтариб юбордилар. Икки йил болалар уйида қолдим. Ўшандан бери овозимни чиқаришга қўрқаман.
“Жаннат оналар оёқлари остида” эмиш. Қайси оналарнинг оёғи остида?
|
| |
| |
| OSIYO | Date: Shanba, 09-Iyul-2011, 16:37 | Message # 6 |
|
Peshqadam
Group: Ishonchli
Messages: 7125
Status: | * * *
Ўқитувчи опамиз доимо:
Болалар, ота-онангиздан айри яшаётган бўлишингиз мумкин, лекин улар сизнинг ота-онангиз эканлигини зинҳор унутманг! – дейдилар.
Ўтган куни бир қиз – Муҳаббатнинг туғилган куни бўлди. Муалимма опалар торт пиширишди, устига унинг ёшини ёзишди. Фақат торт ёнида турган Муҳаббат:
“Мен ота-онамни ҳечам кўрмаганман. Улар кимга ўхшаркин, туғилган кунлари қачон экан?”, деб сўраб қолди.
Мен омадли эканман, чунки отамни ҳам онамни ҳам элас-элас бўлса-да эслай оламан. Аммо ўз фарзандимни ҳеч қачон ташлаб кетмайман. Шунчалар ёлғиз ва чорасизманки, қани онам келиб қўлимдан тутса...
Севги фидокорликдир, вафодорликдир... дейишади.
Онажон, мени ҳеч яхши кўрмадингизми? Кичик дунёимда олам-олам тўзғинлар бошланади. Бошқа болалар ота-онасига эркалик қиладилар, мен-чи, менинг улардан нимам кам, она? Ташлаб кетилган фарзандлари учун бир кун ажратсалар бўлмайдими оналар?
* * *
Баъзан бошқа болалар билан гаплашиб қоламиз. Ҳаммамизнинг ҳикоямиз бир-бириникига ўхшайди. Ҳаммамизни ташлаб кетишган!..
Бир бола айтиб берди.
Беш ёшда экан. Дадаси ишга кетгач, онаси телефонда соатларча гаплашар экан.
Ким билан гаплашаяпсиз, она? – деб сўраганда,
Холанг билан – деб жавоб бераркан онаси.
Улар тўрт ака-ука эканлар. Бир куни ойиси телефондан гаплашиб бўлиб, чиройли бўлиб кийинибди-да, уйда чиқиб кетибди. Шу билан қайтиб келмапти.
Отаси тўрт фарзандга қарай олмагач, Болалар уйига топширибди. Аммо ҳар байрамларда келиб, боласини олиб паркларни айлантириб келади.
Бир куни мактаб анжомларини олиш учун муаллима опалар билан бозорга тушдик. Йўлда кетаётганимизда, қунғироқ қилишди: Орқага қайтинг, бир боланинг отаси келибди. Дугонам:
Бу менинг дадам. Дадам! – дейишдан чарчамайди. Муаллима опалар:
Тўхта, кўп ҳаяжонланма, ахир. Балки келган сенинг даданг эмасдир, - дейишади.
Шофёр амакига айтинг, тезроқ ҳайдасин, - дейди гапга қўлоқ солмай дугонам. Мактабга олинадиган ашёлар ҳам унутилган.
Машина тўхтар-тўхтамас, у ўзини эшикдан отди. Келган киши унинг отаси эди. У қизини шундай қучоқладики, уларни кузатиб турган ҳамма йиғлади. Ажабо, онаси борган жойида бахтлимикин?!.
* * *
Болалар уйининг боғида ўйнаб юрибмиз. Боғнинг бир бурчагида оёғида йиртиқ ковуш, устидаги кийимлари кир бола турарди. Биз уни бир неча марта ўйнагани чақирдик, аммо у келмади. Бировни кутгандек, бўйнини чўзиб кўчага қарайди. Шунда муаллима опалардан бири келиб:
Ўғлим, оёқ кийимларинг йиртилиб кетибди. Юр, сенга бошқа оёқ кийим берай, - деди.
Ҳозир дадам келиб мени олиб кетадилар. Менга оёқ кийим керак эмас, керак бўлса, дадам олиб берадилар – деди бола.
Мактабда ўқийсанми?
Ҳа, ҳозирча шу ердаги мактабга бориб тураман. Аммо дадам айтдилар, мени олиб кетадилар. Шунда мен бошқа мактабда ўқийман.
Дадаси уни болалар уйининг эшиги ёнигача олиб келиб:
Мен сени олиб кетаман, - деб ташлаб кетган экан.
Ўша-ўша кетганига мана олти ой бўлди, бирор марта келиб ўғлидан хабар олгани йўқ. Бола эса ҳар икки гапнинг бирида:
Дадам мени олиб кетади, - дейишдан чарчамасди.
Онасига нима бўлган экан? Билмайман...
* * *
Бир дугонам бор. Жуда ҳам ақлли қиз. Аммо эркаклардан жуда ҳам қўрқади. Баъзида бизни кўргани холалар келишади. Агар улар эрлари билан келса, дугонам жуда ҳам қўрқиб кетади.
Унинг отаси ичар экан. Ичиб олиб, сўнгра онасини урар экан. Укалари ва ўзи дадаси ишдан келишига яқин уйнинг турли бурчакларига яшириниб олишаркан. Онаси уни бу ерга олиб келганда:
Уни дадасига кўрсатманг! Бу ерда эканлигини билмасин! .. – дея муаллима опаларга тайинлаган экан.
Муаллима опалар бир-бирлари билан гаплашаётганларида эшитиб қолдим. Бир киши хотини билан ажрашибди. Боласи онаси билан бирга қолибди. Буви ва буваси болага кичик кучукча совға қилишибди. Бир куни отаси қизини кўргани келади. Қўлида бир ўйинчоқ.
Бола эса кичик кучукчаси билан ўйнаб ўтирган экан. Дадаси унинг ёнига келиб:
Кучукчангни яхши кўрасанми? – деб сўрабди.
Ҳа, - деб жавоб берибди бола.
Мен кўпроқ яхши кўрасанми ёки кучукчангними? – дея эркалатибди ота.
Кучугимни – деб жавоб берибди бола кўзларини пирпиратиб. Дадаси шошиб қолибди.
Нега?
Сиз мени яхши кўрасиз-у, аммо ёнимда эмассиз. Кучукча эса ҳар доим менинг ёнимда!..
* * *
Баъзан бизни муаллималар уйларига меҳмонга олиб кетишади. Масалан, турли ҳайит байрамларида. Онажон, катталар сизларга ҳам ҳайитлик пули беришармиди? Янги кийим кийдиришармиди? Қўшнилар бир-бирларига овқат, турли ширинликлар олиб чиқишар экан-а? Эҳ, бизнинг қўшнимиз йўқ-да, онажон!..
Бир куни бир муаллимамизнинг уйига бордик. Уйга бошқа меҳмонлар ҳам келишди. Ҳаммамизга совға беришди. Биз ҳаммамиз қалдирғоч болаларидай диванларга тизилиб ўтириб олдик. Қучоғимизда совғалар. Бир пайт катта ёшли бувилар хонага кириб келишди. Биз эса уларга қараб ўтираверибмиз. Охирийди муаллимамизнинг қизи ўрнидан туриб, бувиларга жой бўшатгач, биз ҳам уларга жой бердик.
Кейин муаллима опамиз бизга катталарга ҳурмат юзасидан жой бўшатиш кераклигини тушунтирдилар. Биз буни аввал билмасдик, онажон. Қаердан ҳам билайлик, болалар уйида қўшнилар ҳам, бувилар ҳам бўлмаса.
Совиқотаяпман онажон!.. Мен ҳеч нарса сенинг юрагинг ва кўзларингнинг иссиқлиги қадар иситолмайди. Кўзёшларим ташқари оқмайди. Улар юрагимнинг дўстига айланган.
Бир куни сизга етишиш ҳаёли билан яшайман, она. Мени бошқаларнинг марҳамати, виждонига ҳавола этиб кетманг, она. Совуқ бўронларда қолдим, она. Мен фақат сизнинг иссиқ қўчоғингизда ҳузур топаман.
Нима бўлса бўлсин, ташлаб кетманг мени! Балки чорасиз қолгандирсиз, балки биргаликда чора топишимиз осон кечар, она! Мен бу кичик дунёимда, бир бошим билан дардларимни кимга айтай, она?!
Наҳотки, менинг катта бўлаётганимни кўришни истамасангиз? Ёшим тенги болаларни кўрганингизда мени кўргингиз келмайдими? Мактабда мақтов сўз эшитсам, қанийди онам ҳам буни эшитсалар эди, дея орзу қиламан. Сизсиз бу дунёда совуқотиб кетдим!..
Мени бу изғиринда қолдирманг, она! Қанотларингиз тагига олинг. Баданим эмас, руҳим совуқотти, онажон! Руҳимни сиздан бошқа ҳеч ким исита олмайди!
Эслатма: Бу сатирларнинг барчаси ҳаётдан олинган. Бу ва бунга ўхшаш ҳислар оламини ҳар бир “Болалар уйи” тарбияланувчисида учратишингиз мумкин. Сизнинг кўнглингизга ҳам йўл топсин, дея, бу буюк юракли кичик инсонларнинг туйғуларига таржимон бўлишга ҳаракат қилдик. Аллоҳ кимсани чорасиз қолдирмасин. Амин!
|
| |
| |
| OSIYO | Date: Yakshanba, 10-Iyul-2011, 06:36 | Message # 7 |
|
Peshqadam
Group: Ishonchli
Messages: 7125
Status: | СЕҲРЛИ СЎЗ
Экран ортидаги киши ёнида тизилиб ўтирган болаларга пайғамбарлари, динлари, китоблари ҳақида ҳикоя айтиб берарди. Болаларнинг кўзларидан уларга бу ҳикоялар қизиқ эканини билиш қийин эмасди. Зайнаб бу ҳолатни кузатар экан, ўйланиб қолди:
"Нега мен ҳам шундай тарзда ўз болаларимга динимни ўргатмайман? Наҳотки мен уларни ўз динларини билиб ўсишларини истамасам? Мен қандай она бўлдимки, ҳатто мана шулар каби ҳам бўлолмасам. Ахир бу тўғрику, боланинг ҳаётий қарашлари унинг ёшлигидан сингдириб тушунтириб бориш керак. Менчи мен, мана шу экранга тикилишга вақт топдиму, аммо болаларимга динимни ўргатишга вақт топа олмадимми?”.
Инсон ҳаёлларининг бир хислати бор, у "кўнгли оғрийди” деган нарсани билмайди.
Инсоннинг асл қай аҳволда эканлигини кўрсатиб қўяди. Фақат инсон буни эшитиб, тинглай билса ва шунга қараб йўл тута билиши керак. Мана ҳозир Зайнабнинг ҳаёллари ҳам мана шу ҳақиқатни унга Аллоҳ инояти билан кўрсатиб қўйди.
У бугун албатта қизига Қуръон ўқиб беришни қалбига тугиб қўйди.
- Қизим, мен сенга бугун бир китоб ўқиб бермоқчиман, - деди у қизини ёнига чорларкан.
- Қанақа китоб, қизиқми? – болаларга хос қизиқувчанлик билан кўзлари қувнаб кетди қизчанинг.
- Кел, ёнимга ўтириб, эшит.
Фотима онасининг ёнига ўрнашар экан, онаси нимадир дегандай бўлди.
- Ойижон, бир нарса дедингизми?
- Бисмиллаҳир роҳманир роҳийм, дедим, қизим. Зайнаб бир нарсани эсламоқчи бўлгандек бир кўзини майин қисди. У бу сўзларни эшитган, аммо қаерда? Ҳа, бўлди эслади:
- Ойи, бувим мани қўчоқларига олганларида ҳар доим мана шу сўзларни такрорлардилар.
- Ҳар бир ишнинг боши Бисмиллаҳ, бўлиши керак. Қуръон ўқишни эса "Бисмиллаҳир роҳманир роҳийм”, билан бошлаш лозим. Овқат пиширганда ҳам, кийим кийганда ҳам, кўчадан уйга қадам босиб кирганда ҳам, ҳаммасида Бисмиллаҳ билан бошлаш керак, - дея жилмайди Зайнаб.
- Нимага Бисмиллаҳ, дейиш керак, ойи?
Қизнинг кўзларидаги қизиқиш онанинг кўнглига хотиржамлик киритди. Кеч қолмабди, алҳамдулиллаҳ.
- Эсингдами, бир эртак ўқигандик. "Али бобо ва қирқ қароқчи”?
- Ҳа, эсимда.
- Ўшанда бош қаҳрамон ғорни очиш учун нима қилади?
- Яширин сўз айтади. "Сим-сим очил”, дейди. Бу сирни қароқчилардан бўлак ҳеч ким билмас эди. Бошқа сўзни айтса ҳам очилмасди ғор эшиги.
- Баракаллоҳ. Яна бир филм ҳам кўргандик. Ичкарига кириш учун маҳфий сўзни айтиб кириш керак эди. Чунки махфий сўзни билмаган одам душман ёки бегона ҳисобланарди. Дўстларгина бу махфий сўзни билишарди.
- Ойи, буни "Бисмиллаҳ”га нима алоқаси бор? – қиз онасининг сирли табассуми ортидан нимадир яширинганини ҳис қиларди. Бу ҳис унинг ҳаяжонини янада оширарди. У тезроқ бу сирдан воқиф бўлиш иштиёқида эди.
- Бисмиллаҳ, ҳам шундай махфий сўз. Бир ишни бошлашдан аввал оламларни яратган Аллоҳнинг эшигини таққилатасан. Шунда сенга бу ишда Аллоҳ ёрдам беради. Демак, сен мана шу сўзни айтиш билан ўзингни дўст эканингни танитасан. Аллоҳнинг исми билан иш бошлаётганингни, Унинг бандаси эканлигингни эслайсан. Бисмиллаҳ, яшаётган оламимизнинг махфий сўзларидан бири.
- Унда сиз Қуръон эшикларини очиш учун Бисмиллаҳ, дебсизда? – деди Фотима.
Тўғри, шунда биз уни яхшироқ тушунамиз, чунки у бизга ўз сирларини очади, - деди Зайнаб қизининг топқирлигидан қувониб.
- Унда мен ҳам Бисмиллаҳ, дей, у менга ҳам ўз сирларини очсин.
Сўнг жажжи қўлчалари билан Қуръоннинг илк саҳифасини очди ва сирли сўзни такрорлади: "Бисмиллаҳ!”.
|
| |
| |
| OSIYO | Date: Yakshanba, 10-Iyul-2011, 17:48 | Message # 8 |
|
Peshqadam
Group: Ishonchli
Messages: 7125
Status: | Qabrda dunoyga kelgan chaqaloq..
Hayota shunday voqiyalar bo'ladiki bundan taajjubga tushmaslikninig iloji yo’q. Ertaga nima bo’ladi xech kim bilmidi …
Yozda bir pasda tong otganday bo’ladi.Davroning uyqusi qochdi .Yoniga qaradi .
Xotini yo’q.Sigir sog’ayotgan bo’lasa kerak, dib xayolidan o’tgazdi.
Besh yoshli doston yugurib kirib dadasini ustiga tashlandi .Davron atayin ko’zini ochmasdan o’zini uxlagaga soldi .
Dada turin ishga kech qolasiz turin ,- deya Davroni silkalay boshladi Davron ko’zini ochdida
Men o’rmondan kelgan ayiqman ,shu bolani yeb qo’yaman ,-deya qitiqlay boshladi.Xotini Zaxro kirib kelganini sezmadi xam .
-Qani ayiq polvonlar nonushta tayor,- dedi Zaxro
-ikki kundan beri tokning simi uzulib yotibdi.Bir ko’rsang birovni to’k urib o’tirmasin ayniqsa
Bolangni orqasidan poylab charchab ketim deb gap qoshdi onasi
-Ishda kelib ko’raman. Balkim birato’la Sayfi montyo’rni olib kelaman.Bilasiz xozi oyni oxiri ishim juda ko’p ,-dedi Davron.Nonushta shosha-pish qilib uyga kiyinishga kirdi.Ortidan
Zaxro kirdi .
-Zaxro tikishini yeg’ishtir o’zini extiyot qil –deya qorniga ishora qildi .
- Bo’pti yashi borib kelin –dedi xar doyimgide jilmayib .
Zaxro uy yumishlariga kirishib keti birdan xovlini xamyaxshilab tozalab olaybolam tug’ilgandan keyin qilolmayman degan xayolda xamma yoqni yeg’ishtirishga tushib keti.
Shu payit darax orqasidigi simi keraksiz deb o’ylab ikkta qo’li bilan maxkan ushlab
tortmoqchi bo’libdi Zaxroni chinqirig’idan uydegilari yugirib chiqdi.Qaynotasi birdaniga
tushinib
–Kampir yugir qo’shniga kelini to’k uribdi .Bir pasda xovliga odam yeg’ildi.Tez yordan
xam yetib keldi .Qanchalik urunishmasin Zaxro o’ziga kelmadi.
-Ota bandalik ekan qo’limizdan kelganini qildik kelinizi joni janatan bo’sin esiz qornida
Bolasi xam bor ekan .Davron yetib keldi bolam endi nima qilmiz bolam gulde kelinimdan ayrilib qildim
-yo’q bo’lish mumkinmas Zaxro ko’zini och –deya xotini silkalay boshladi .jasadni ertasi
Kuni chiqaradigan bo’lishdi.Ertasi kuni xamma yeg’ildi.Xotinlarni dod voyiga xamma yeg’lardi .Ayniqsa Zaxroni onasi kuyib ado bo’ldi.Marxumni suvga olishdan oldin xamma
Yaqinlari kirib rozilik berishdi.Ammo Dovron indamay turaverdi roziman deb ayt bolam dedi onasi Dovron yeg’lab yubordi.Oyi u o’lmagan uni to’k urgan xalos uni o’lganiga ishonmiman u tirik yuregim sezib turibdi.Lekin xech kim Davronga gap uqtira olmasdi Davron u tirik o’lmagan deyishdan nariga o’tmasdi.Tobutni olib ketish chog’ida Davron yaqin do’stiga
plastmassa trubani berib qabristonga olib borishini tayinladi jasadni qabirga qo’yishvotganda trubani og’iz tarafidan tikka qoygan xolda xavo kirib turadigan xolda qo’yib ko’masizla dib turib oldi xech kim uni fikiridan qaytara olmadi oxiri u etgande qilib ko’mishdi .Bu voqiyadan kindur uni telbga chiqardi yana kindur achindi.uyga kelib Dostonni onasini suratiga tikilib o’tirishidan Davron ezilib keti.Ertasi kuni xech kim uyqudan uyg’onmay qabristonga bordi qabir yoniga borib quloq tutib turdi ancha payit o’sh yerda o’tirdi .
o’sha oqshom Davroni tushiga Zaxro kirdi nuqul norozi qiyofada.” Men tirikman nega olib ketmiyapsiz "derdi .Ikkinchi kuni xam tong otmasdan yana qabriston toman yo’l oldi o’tirib ortiga qayti .kechga tomon yuragi bezovta bo’lib yana bordi qabir ustiga unsiz yeg’ladi .Endi ketishga chog’langandiki qandaydur ovoz qulog’iga chalingandey bo’ldi qabirga yaqinlashib quloq tuti song yugirib borib qoravuli belkuragini olib kelib qabirni ocha boshladi ortidan qoravul xam keldi .
-Bolam unday qilma marxumi bezota qilasan .deya qo’liga yopishdi ota meni qaytarmen xozi shu ishni qilmasam bir umir afsuslanib o’taman .Qoravul uni bu yo’ldan qaytarmasi o’zini bilganidan qolmadi birpasda qabirni ochib tashladi qabir ichidegi xolatan qoravul timi kaliman qaytara boshladi qabirda kafani ochilgan ayol va chaqaloq yotardi Davron shu zaxoti qo’l telifonidan telifon qilib xammani yordamga chaqirdi birov ishondi bio ishomadi xamma yetib keldi tez yordam mashinasi xam keldi xamma bu xolatan karaxt edi .Malum bo’lishicha Zaxro kuchli to’lg’oq bilan xushiga keldi .Qayerda ekanligini o’ylashgaga xam xoli bo’mi bolasini tug’ib xushidan ketibdi. Zaxroni oyisi qizimga bo’lgan mexringizmi Xudo bilibdi iloxim qosha qarila dib azador uyda bir pasda toy’xonaga aylanibdi. Inson mehri xar narsaga qodirligi bu.
|
| |
| |
| OSIYO | Date: Yakshanba, 10-Iyul-2011, 17:55 | Message # 9 |
|
Peshqadam
Group: Ishonchli
Messages: 7125
Status: | Xayrli farzand ber allohim!!!!!!
Фотима ҳовлидаги экинларни тагини чопар экан, ўз ҳаёллари билан банд эди. Бирдан қайнонасининг овозидан ўзига келди:
- Фотима, тез буёққа келинг, сигир туғаяпти…
У шошганча, қўлидаги тешасини ташлаб оғилхона томон югурди. Ҳайвон бўлсада, Фотиманинг унга раҳми келиб кетди: "Жонивор жуда қийналаяпсанми, Аллоҳим сенга Ўзи ёрдам берсин", деб қуйди секин.
Бу сўзларни эшитган қайнонаси: "Вой тавба буни гапини қаранг, сигирга ҳам шундай дейдими?", саволамуз қаради Фотимага.
Кўзлари ёшга тўлган Фотима:
- Ойижон, қаранг, жуда қийналаяпти-да, мен унга қараб юрагим ачишиб кетаяпти, - дея жавоб берди. Бир соат давом этган қийинчиликлардан сўнг, сигир болали бўлди. Янги туғилган бузоқчасини меҳр билан яларди. Уларга меҳр билан қараб турган Фотимани кўрган қайнонаси:
- Қарангга, сигир ҳам болали бўлди, сиз эса бу ерга келин бўлиб тушганингизга тўрт йил бўлди-ю, лекин биз ҳали неварали бўлмадик, - деди ачитиб. Бу сўзлар Фотиманинг ярасини яна янгилади:
- Ойижон, Аллоҳим ҳайрли фарзандлар берсин, - деди айбдорларча. Қайнонаси эса:
- Ҳайрли, ҳайрсиз!.. Бир фарзандинг бўлсин. Менга набира керак!.., - деди аччиқланиб.
* * *
Фотима аср намозини ўқиб бўлгач:
"Роббим, тўрт йилдирки Сендан ҳайрли бир фарзанд сўрайман. Мен бир ожиза қандай қилиб ҳайрсиз бир фарзандга тарбия бера оламан. Мен ўзимни ислоҳ қила олмас эканман, уни қандай ислоҳ этаман", дея кўз ёшлари билан дуо қилди.
* * *
Фотима бу тўрт йилнинг ичида тўрт бора ҳомиладор бўлди, аммо фарзандларини ҳеч бирини қўлига олиш насиб этмаган экан, улар дунё юзини кўрмай нобуд бўлишди. У эса Раббидан ҳайрли авлод беришини сўрайверди. Бир неча ой ўтгандан сўнг тушида бир овоз:
"Қизим, ҳайрли бир авлодинг қиз бўлади исмини Ҳадия қўй", деди. Фотима тўққиз ой "ҳайрлисини" сўрашда давом этди. Ниҳоят Аллоҳнинг лутфи карами билан болажонини қўлига олиш насиб этди. Исмини Ҳадия қўйди. Фақат Ҳадия жуда кўп касал бўлар, деярли ҳар куни уни докторга кўрсатгани югуришарди. Фотима кечалари уйқу нелигини унутиб, "Нафас олаяптими?" деган ўй ила қизига тикилиб ўтказадиган бўлди. Бир кеча яна докторга олиб бордилар. Доктор:
- Қизим, сен бу болага яхши қарай олмайсан, у жуда заиф, нобуд бўлиши мумкин. Мен эса докторман, унга нималар қилиш кераклигини биламан ва неча йиллардирки бефарзандман, уни менга бер, - деди. Бу сўзлардан дунёси остун-устун бўлиб кетган Фотима: "Йўқ!", деди ва боласини кўтариб уйга қайтди. Ўша кеча икки ракат истиҳора намози ўқиб Роббига ёлворди:
"Аллоҳим, бу фарзанд ҳайрли бир авлод бўлса уни менга насиб этиб севинтир. Мен эса у улғайганда, бир етимга турмушга узатиб, уни севинтирай", деб дуо қилди. Жойнамоздан турар экан: "Берган ҳам Аллоҳ, олган ҳам Аллоҳ, биз фақат дуо қиламиз", деди. Ҳадия кундан кунга яхши бўлиб улғайиб борар, йиллар ўтиб бир ширин қизалоққа айланди. Аллоҳ Фотимага яна тўрт фарзанд берди. "Аллоҳим, ҳайрлисини бер. Мен бир ожиза қандай қилиб ҳайрсиз бир фарзандга тарбия бера оламан. Мен ўзимни ислоҳ кила олмас эканман, уни қандай ислоҳ этаман", бу дуо билан Фотима ҳар намозини тугатар эди.
Ҳадия мактабни мувафаққият билан тугатди. Ота-онасини одоби, меҳнатсеварлиги билан севинтирарди. 16 ёшида унга совчилар кела бошлади. Ёши кичик бўлса ҳам уни келин қиламан деганлар кўп эди. Бир куни жуда бой, ўзига тўқ оиладан совчилар келишди. Шу орада яна бир ота-онаси йўқ бир талаба йигит ҳам унинг қўлини сўратди. Икки оилага ҳам "Қизимиздан бир оғиз сўраб кўрайлик" деган жавобни беришди. Фотима кизига: "Мен жуда кўп қийналдим. Сен қийинчилик кўрма қизим. Камбағал йигит, ўзига бошқасини топар. Шу бойроқ оилага сени узатсак" деди. Ҳадия онасининг бу гапларига ҳеч нарса дея олмади. Бу сукунатни розилик аломати дея тушунган Фотима эри билан маслаҳатлашиб шу бой оилага қизини узатишга келишишди. Эртаси кун бой йигитнинг оиласига рози эканликларини билдиришлари керак. Фотима у кеча тушида Каъбанинг деворларини суварди. Олдида қизига совчи юборган етим йигит ёрдам берарди. Шу аснода Каъба деворларини суваб битирдилар. Узоқдан бир овоз келди:
- Бир етимни севинтирмоқ, Каъбани қурмоқ кабидир. Қизим, берган сўзингни унутма, етимни севинтир, Аллоҳ уни муборак қилсин".
Фотима бу овозни таниди. Бу 16 йил аввал унга фарзандли бўлишидан хабар берган овоз эди. Уйғониб, қизининг хонаси томон йўл олди. Унга тушини айтиб берди. Ҳадия эса: "Онажон, сиз ҳар доим Аллоҳдан ҳайрлисини сўрайсиз. Бу ғаройиб туш. Раббим, кўнгил уйларимизни лутфи ила бадавлат қилсин", деди.
"Парвардигоро, бизни Ўзингга бўйсунгувчилардан қилгин ва зурриёдимиздан ҳам ўзингга итоат қиладиган кишилар чиқаргин. Ва бизга (қиладиган) ибодатларимизни ўргатгин ва тавба тазарруларимизни қабул эт! Шубҳасиз сен тавбаларни қабул қилувчи раҳмлисан"
|
| |
| |
| OSIYO | Date: Dushanba, 11-Iyul-2011, 15:40 | Message # 10 |
|
Peshqadam
Group: Ishonchli
Messages: 7125
Status: | "Ҳaқ ҳaмишa ғoлиб"
Маккадан Мадинага борадиган карвон йўлининг икки томонида кенг ва бепоён ўтлоқлар бўларди. Болалар у ерларда туя ва қўйларини боқар, ҳайвонларни яйловга қўйиб юбориб, ўзлари эртадан-кечгача болаларга хос ўйинлар билан машғул бўлишарди.
Хаттоб ҳам ўн уч ёшли Умарни туя боқишга қўйганди. У Бани Махзум қабиласидаги бошқа оилаларнинг туяларини ҳам қўшиб боқар, эрта тонгдан то қош қорайгунча кунни ҳайвонлар ортида юриб ўтказарди. Узун бўйли, чайир, бақувват, хийлагина жаҳлдор Умар қатъият, жасурлиги ва меҳнатсеварлиги билан алоҳида ажралиб турарди.
Ҳозир ҳам ҳайвонларни янтоғ, шувоқ каби кўкатлар Арабистон қуёшида қовжираб ётган сайхонликка қўйиб юбориб, бир неча тенгдошлари билан кураш тушишга киришди. У ўзидан ҳам каттароқ болаларнинг учтасига тенг келаётганди. Болалар Умарга ҳар томондан ташланишар, бири оёғига ёпишса, иккинчиси белидан ушлаб, тортиб йиқитишга уринарди. Аммо Умар асло уларга таслим бўлишни истамасди. Ажиб бир эпчиллик билан иккитасини чалқанча ағдарди. Вазиятнинг қалтислигини кўрган учинчи бола тирқираб қочиб қолди. Умар ғолиб чиққанидан шодланиб, у ер-бу ерини қоқаркан, шу пайт кўзи сал нарироқда отдан тушмай, ўғлининг олишувини томоша қилиб ўтирган отасига тушди.
Юрагини ваҳима чирмади. Туяларни ўз ҳолига ташлаб, кураш тушаётганидан отасининг жаҳли чиқишини ўйлаб, оёқ-қўлига титроқ кирди. Қаттиққўллиги, тошбағирлиги, қаҳри кучлилиги билан бутун Маккага довруғи кетган Хаттобдан ўғли у ёқда турсин, ҳатто катталар ҳам ҳайиғиб юришарди. Унинг жаҳли чиқиб қолганида ёки бирор нарсадан аччиқланганида рўпара бўлишдан Худонинг ўзи асрасин. У нафақат қулларнинг, балки кичкина Умарнинг елкасида ҳам қамчисини тез-тез синаб кўрар, жонидан яхши кўрган ўғлини аёвсиз калтаклаб турар, бунинг сабабини сўраганларга ёки ўртага тушмоқчи бўлганларга: «Қўявер, майли пишисин, Хаттобнинг ўғли бўшанг, қўрқоқ ва ношуд бўлиб ўсишини хоҳламайман», деб ўзини овутарди. Шунинг учун Умардан калтак еган ёки курашда енгилган болалар унинг баданидаги, оёқ-қўлидаги калтак, қамчи изларини кўриб тасалли топишарди. Ҳозир ҳам унга қамчи тушиб қолиши ҳеч гап эмасди...
Умар қўрқа-писа отасига қаради. Аммо унинг важоҳатли юзида қаҳр-ғазаб аломатларини эмас, нимтабассум ва мамнунлик кўринишларини ўқиди. Вужудидаги таранглик, зўриқиш бўшашди. У ҳам отасига жилмайиб боқди.
– Яша, ўғлим, менинг арслон ўғлим, - деган хитоблар билан Хаттоб отдан тушди, ўғлининг елкасига залворли қўллари билан бир-икки уриб қўйди. Умар мункиб кетай деди. Отаси яна уни рағбатлантириб қўйди: «Болалар билан кураш тушганингни кўрдим. Ҳар қалай тарбиям беҳуда кетмабди. Чавандозлик ва мерганликда қанчалик илгари бўлсанг, курашда ҳам шунақа мақомга эга бўлибсан. Хаттоблар хонадонига, Бани Махзум қабиласига муносиб ўғлон бўлибсан!»
Ўғли туяларни қайтариш учун чопиб қоларкан, Хаттоб у туғилган пайтни хотирлаб, жилмайиб қўйди. Хотини Хонтаманинг ой-куни яқинлашганида унга: «Қиз туғишни хаёлингга келтира кўрма, Маккада ҳеч кимга гап бермайдиган Хаттобнинг қиз фарзанд кўриши мумкин эмас, агар шу сафар ўғил туғсанг, кейинчалик қанча қиз кўрсанг ҳам розиман», деб дағдаға қилганларини эслади. Ўшанда Аллоҳ унга ўғил ато этди. Ўша ўғли Умарни энди ўзига ўхшаш ботир, шижоатли, ҳайбатли бўлишини орзу қиларди. Умарни қанчалик яхши кўрмасин, ана шу ният йўлида уни калтаклашдан ҳам ўзини тия олмасди. Умар ҳам отасининг юзини, қабиланинг юзини ерга қаратадиган бола бўлиб улғаймаётганди.
«Отажон, раҳм қилинг!»
Бугун энг фожиали, энг бахтсиз кун эди. Бугун мусибатли ва тенгсиз уқубат куни эди. Макканинг таниқли киборларидан бири Умар ибн Хаттоб жоҳилият даврининг қабиҳ ва ярамас бир одатини амалга оширмоқчи эди. У қабиладошларининг урфига риоя қилиб, ўз қизини, жажжигина, муштипар, маъсума қизчасини тириклай кўмиб юбормоқчи эди. Чунки барча ҳижозликлар қатори қурайшийлар ҳам қиз фарзанд кўришни ўзларига айб ва ор санашар, ёшлигидаёқ тириклай ерга кўмишарди.
У ҳовлида ўйнаб юрган қизчасини олдига чорлади. Қизалоқ ўйинини ташлаб, чопқиллаб отасининг олдига келди: «Лаббай отажон!»
– Юр, сени бир ўйнатиб келай! – Умар шундай деб қўлига ёғоч куракчасини олди. Савол назари билан тикилиб турган қизчасига далда берди:
– Ҳозир сенга бозордан чиройли кўйлакча олиб бераман.
Қизи хурсанд бўлиб, отасига эргашди. Улар етаклашиб шаҳар ташқарисига чиқишди. Умар тепалик яқинидан бир жойни кавлай бошлади. Қизи ҳайрон бўлиб сўради:
– Отажон, чуқурни нима қиласиз?
– Унга сени кўммоқчиман.
– Нега бундай қиласиз, ахир мен сизнинг қизингизман-ку, раҳмингиз келмайдими?
– Ота-боболаримизнинг одати – бу!
Аммо қизалоққа бу далил ишонарли эмас эди. Шунинг учун у жонининг борича бемеҳр отадан ва таҳликали жойдан қоча бошлади. Умар икки ҳатлашдаёқ дағ-дағ титраётган қизига етиб олди. Жажжи қўлчаларидан силтаб тортиб яна чуқур олдига олиб келиб ўтқазиб қўйди. Қизча яна қочмоқчи бўлди. Аммо отасининг кучли ва дағал қўллари уни яна чуқур олдига ирғитди.
Шу пайт чуқур кавлаётган Умарнинг отган тупроғи сачраб юз-кўзига сочилди. Отасининг қилмишларини кўзида ёш жаласи, қўрқув ва таажжуб ила кузатиб турган қизалоқ отанинг терчиган юзига сочилган тупроқни ширингина қўллари билан тозалади, соқолини тараб уларни туширди.
– Отажон, мени кўмиб юборсангиз, соқолингизни ким тараб, юзингизни ким тозалайди?
Умар қизининг қўлчаларини силтаб ташлади, ўзини итариб юборди. Яна қазишда давом этди.
Ҳозир унинг қалбида бир-бирига зид икки туйғу кураш бошлаганди: «Олти йил авайлаб-эъзозлаб ўстирган қизчасини ўз қўли билан тириклайин ерга кўмяпти. Борди-ю, уни етаклаб Маккага қайтса, нима бўлади? Қурайшийларнинг масхарасига, таъна-маломатларига қолади-ку!»
Кўмиб юборай, деса, қизининг ялинчоқ нолалари, «Отажон раҳм қилинг», деган илтижолари юрагини қиймалаётганга ўхшарди. Уни ўлдириб юборса, умр бўйи виждон азобига қолиб кетмасмикин?
Бирдан Умар ўзига келди. Фитратидаги тошбағирлик, қаҳри қаттиқлик устун бўлди. Қизчани жаҳл билан, дод-фарёдига қулоқ солмай, чуқур ичига тортиб туширди. Шошиб ерга юзтубан йиқилган қизи устига тупроқ ташлай бошлади. Унинг фарёд солиб ўрнидан турмоқчи бўлганини кўриб, қўпол оёқлари ила мурғак ва ожиз танани босиб турди. Тупроқ қимирламай қолгандан кейингина пешонасидаги терни арта-арта қабрдан узоқлашди. У уйига қараб кетаркан, юзида ғазаб, важоҳат, қаҳр ўйнаб турар, аммо кўзлари ғиж ёшга тўлган эди...
|
| |
| |
| OSIYO | Date: Dushanba, 11-Iyul-2011, 15:42 | Message # 11 |
|
Peshqadam
Group: Ishonchli
Messages: 7125
Status: | Қуш овлаётган одам
Бир қушча ўтлоққа учиб борди. У ерда эса овчи тузоқ қўйган, тузоққа бир сиқим буғдой сепган, ўзи чеккада, ўтлар орасида яшириниб ётарди.
Қушча келиб, унинг атрофида айланиб уча бошлади. Одамнинг бундай хас-хашакка ўраниб олиши унга ғалати туюлди:
– Сен кимсан? Нега яшириниб ётибсан, бундай овлоқ жойда нимани кутяпсан? Йиртқич ҳайвонлардан қўрқмайсанми? – деб сўради.
– Мен бир зоҳидман. Дунёга этак силкидим. Шу чекка жойда ўт-ўланлар билан озиқланиб, шунга қаноат қилиб яшайман, – деди одам.
Қушча одамдан яна бир неча савол сўради, одам жавоб берди. Ниҳоят, қуш буғдой доналарини кўриб қолди.
– Булар нима?
– Булар менга ҳеч кими йўқ бир етимнинг омонати.
– Жуда очман, рухсат берсанг, булардан еб, қорнимни тўйдирсам, чунки шундай менинг заруратим бор. Зарурий ҳолларда ҳатто лош (ўлакса) ейиш ҳам мубоҳдир.
– Бу буғдойларни менга ишонишгани учун омонат қолдиришди, етим ҳақини ейиш гуноҳ.
Бироқ қуш ниҳоятда оч эди, қаттиқ туриб олди:
– Эй зоҳид киши, рухсат берақол – шу буғдойдан еб, қорнимни тўйдирайин, – деди.
– Зарурат ҳақида ўзингга бир фатво ўйлаб топдинг. Агар ҳақиқатда бундай бўлмаса, гуноҳкор бўласан. Ҳатто заруратинг бўлса-да, эҳтиёт бўлишинг, ҳаромдан сақланишинг яхшидир.
Қушнинг ортиқ чидашга тоқати қолмади, катта иштаҳа билан буғдойга отилди ва ея бошлади. Бир-икки дон емай туриб, тузоққа илинди. Қутулиш учун жон талвасасида типирчилар экан, ўз-ўзига:
– Сохтачи-ёлғончиларнинг афсунларига алданган кишининг ҳоли хароб бўлади, – дер эди.
Бу сўзларни эшитган одам унга:
– Етим молини ноҳақ еган, кўзларини ҳирс қоплаганларга ҳам лойиқ жазо мана шу, – деди (“Маснавийи маънавий”, VI жилд, 435-байт).
Шарҳ
Бу ҳикоянинг бир қарашда таъсири кучсизроқ кўринади. Кўз олдимизда қушларга тузоқ қўйган ва ёлғон гапирган одам гавдаланади. Аммо Мавлоно Румий воқеа баёни орасида айтмоқчи бўлган муҳим гапларини қистириб ўтади. Ўзини “зоҳид” дея таништирган овчи тилидан дунё ҳаётига бир ўхшатиш ила таъриф беради:
“Болалар ўйиндан завқланадилар, аммо кечқурун уларни қўлларидан судраб, уйларига олиб кетишади. Ёш бола ўйинга қизиқиб кетганидан кўйлаги, қалпоғи, оёқ кийимини ечиб отади. Ўғри эса келиб, уларни илиб кетади. Бола ўйинга шу қадар берилиб кетадики, кийимлари ҳатто эсига ҳам тушмайди. Кеч кириб қолса ҳам, ўйинни тарк этмайди, уйига қайтишни хаёлига келтирмайди”. Мавлоно шу ўринда, Қуръони карим оятлари мазмунини эслатади: “Дунё ҳаёти фақат бир ўйиндан иборат” (Анъом, 32; Анкабут, 29; Муҳаммад, 36)
“Сен бўлсанг, ўйинга берилдинг, кийимингни елга отдинг, энди қўрқувга тушдинг. Қоронғу тушмасидан кийимингни қидир, вақтингни миш-миш (бекорчи гаплар) билан зое кетказма”. Айни ўринда Румий тавбанинг ўзига хос хусусиятларини кўрсатади:
Қош қораймасдин даракла, тўнни топ,
Кундузингни беҳуда этма хароб...
Тавбани жабдуқла, от сол тўғридин,
Ет қувиб, тўнингни олгин ўғридин.
Тавба тулпори ажаб тулпор эрур,
Лаҳзада авжи фалакка юксалур.
Асра тулпорингни, ўғри ногаҳон
Чалмасин, тўнингни олгандек ниҳон.
Қуш тилидан буталар орасига бекиниб, зоҳидлик даъво қилган одамга бундай қилиши яхши эмаслигини эслатади:
Қуш деди: хилват аро ўлтирма, бас,
Дини Аҳмадда тараҳҳуб хуш эмас.
Чун тараҳҳубни ясоқ этди Расул,
Сен бу янглиғ бидъат этма, эй фузул.
Ушбу байтларда Ҳазрати Пайғамбаримизнинг (алайҳиссалом) “Мусулмончиликда роҳиблик йўқдир” (Аҳмад ибн Ҳанбал. “Муснад”, IV, 226) ҳадисларидан иқтибос келтирилган. Чиндан ҳам, Ислом динида ҳеч қачон қадимги даврларда бўлгани каби таркидунёчилик, роҳибликка асло ўрин берилмаган. Зоҳидлик тоғу тошларга чиқиб, халқдан ажралиш, хилватга чекиниш эмас. Ҳақиқий зоҳидлик халқ ичида юриб, ҳақла бўлишдир. Кишининг оиласи ва фарзандларини қаровсиз ташлаб қўйиши, тирикчилик заҳматини тарк этиши зуҳд эмас. Зуҳд нафсни тарбиялаш, унинг истакларини камайтириш, уни жиловлаб олишдир.
Аммо чиройли насиҳатлар берган қушнинг борлиғида моддий томон тош босади. Унинг қорни оч, сепилган буғдой доналарини териб емоқчи... Бу гал одам ёлғон гапиради: “булар етимнинг моли, менга омонат берилган”, дейди. Қуш эса жуда очқаганидан, ўлмаслик учун ҳаром нарсаларни ейиш ҳам мумкинлигини айтади: “Мен жуда очман, шу онда менга ҳатто лош (ўлакса) ҳам ҳалол”.
Унга одам: “Зарурат борасида фатво чиқариб олгансан. Унутмагин, зарурий эҳтиёжинг бўлмаса, гуноҳга қоласан. Ҳатто эҳтиёжинг бўлганида ҳам зулмдан сақланишинг жуда яхшидир”, дейди.
Жалолиддин Румий бу ўринда мажбур бўлганида тақиқланган нарсаларни ейиш ҳақидаги масалага эътиборни тортади. Бироқ бу мажбурлик ва заруратнинг ҳақиқатини ва даражасини белгилайдиган кишининг инсоф-ихлосидир. Рухсат билан азимат орасида танлаш ихтиёри инсоннинг ўзида.
Умар Форуқ Сайдо ал-Жазарий айтади: “Фиқҳда рухсат ва азимат деган икки тушунча бор. Рухсатлар қулайликлардир. Айтайлик, инсон бир мушкул ҳолатга тушса, ундан қутулишнинг осон чорасини излаб топади ва яна йўлида давом этаверади. Азимат эса қийин, аммо ишончли йўл. Дарров осонига чопаверган алданиб қолиши мумкин. Имон-эътиқоди мустаҳкам инсон йўлида собит туради, қийинчиликдан оғринмайди”.
Инсон нафсининг офатларидан бири – ҳақиқатни тан олмаслик, насиҳатга қулоқ солмаслик, фақат ўз фикрида қайсарлик билан оёқ тираб туриб олишидир. Мавлоно Румий ушбу ҳикоя билан ана шундай – ҳали нафси тарбияга муҳтож одамларга ойна мисол айбу камчиликларини кўрсатмоқда.
|
| |
| |
| OSIYO | Date: Dushanba, 11-Iyul-2011, 16:23 | Message # 12 |
|
Peshqadam
Group: Ishonchli
Messages: 7125
Status: | Кари онахоннинг кучатга берган насихати
Мен бу хикояни бир муйсафид Отахондан эшитган эдим. Бир онахон уйига кучат экибди ва мехр билан парвариш кила бошлабди. Хар сафар кучатга сув куяётиб тугри усгин деб куяр экан. Йиллар утиб кучат улкан бир дарахт булибди. Баланд ва тугри усганлигидан узоклардан хам куриниб тураркан. Уша замонда шу давлатни Подшоси сарой курдираётган экан. Сарой усталари каср уртасига мос устун топиша олишмай роса кийланишибди. Шунда вазирларидан бири фалон жойда фалончи кампир яшайди. Уша кампирнинг баланд дарахти бор дейишибди. Шунда Подшо фармон берибди, бориб уша дарахтни канча тиллога булса хам сотиб олинглар дебди. Шунда Вазир билан Сарой усталари бориб кампирнинг халиги дарахтига харидор булишибди. Кампир айтибди, албатта бу дарахтимни Подшонинг саройига жоним билан бераман,лекин бир шартим бор мана шу сарой битганидан кейин менга рухсат берасизлар мен дарахтимни бир куриб келаман дебди. Вазир кампирга суз бериб яьна бир канча тилло бериб дарахтни олиб кетишибди. Сарой битгач вазир Подшога кампирга берган ваьдасини эслатибди. Подшо дархол кампирни саройга олиб келишни буюрибди. Кампир келиб не куз билан курсинки дарахт дуру гавхарга, тиллою маржонга безаниб Сарой уртасида турган эмиш. Шунда кампир дарахтни ёнига келиб шундай дебди: Курдингми эй дарахт тугри усгин дегандим -мана тугри усиб тиллоларга бурканиб турибсан агар кийшик булиб усганингда факатгина утиндан бошка нарса булмас эдинг дебди...
|
| |
| |
| OSIYO | Date: Payshanba, 14-Iyul-2011, 16:00 | Message # 13 |
|
Peshqadam
Group: Ishonchli
Messages: 7125
Status: | Oqibat
Хатира ўгли Иномжоннинг коллежни битириб, олий ўкув юртига кириш харакатида юрганини кўриб, ичидан зил кетди: мабодо омади чопиб ўкишга кириб кетса, нима бўлади?
Турмуш ўртоги Максуджоннинг оламдан ўтганига беш йилдан ошди. Энг кичиги Азиза хали бир ёшга хам тўлмаганди ўшанда. Фарзандларини жонидан ортик кўрувчи Максуджоннинг орзулари кўп, режалари бисёр эди. У рахбар бўлиб ўтганида почта биноси тўкилай деб турган хоналарда жойлашганди. Максуджон ишни хоналарни таъмирлашдан бошлади. Ходимдан ишни талаб килиш учун унга етарли шароит яратиб кўйиш керак, дерди у. Сўнгра идорага янги жихозлар сотиб олди. У жойлардаги алока бўлимларига хам ана шундай жихозлар сотиб олмокчи эди. Лекин такдир экан, эрталаб уйдан ўйнаб-кулиб чикиб кетган йигит ишхонасига хам етиб бора олмади, йўлда автохалокатга учради.
Уч нафар фарзандини Хатира ёлгиз ўзи тарбия киляпти. кариндошлар, эрининг ишхонасидагилар, махалла-кўй ёлгизлатиб кўяётгани йўк, кўлларидан келганча ёрдам беришяпти. Лекин оилада отанинг ўрни бошка бўлар экан. Хатиранинг гангиб колган холлари кўп бўляпти. Энди эса ўглининг ўкиши муаммоси чикиб турибди. Алока коллежини яхши ба?оларга битирди у. Онасининг “Энди ишлай колсанг бўлармиди” деган гапига аввалига индамади. ховлини бир айланиб келгач, секингина онасининг елкаларини силай бошлади.
— Ойижон, биламан, сизга осон бўлмаяпти. Лекин асло ташвиш килманг. Мабодо ўкишга кирсам хам сизга огирлик туширмайман. Ўзимга енгил иш топаман. Компютер тузатишни яхшилаб ўргандим. Ўкишдан бўш пайтимда шу иш билан шугуллансам хам бўлади.
— ха, майли болам, яхши ният килайлик. Омадингни бериб ўкишга кириб олсанг, мен хам караб турмайман. Худо хохласа, отанг орзу килганидай эл хизматидаги одам бўласан.
Орадан кўп ўтмай олий ўкув юртларига тест синовлари бошланди. Иномжон хам катта тайёргарлик билан имтихон топширди. У давлат грантига илинишига ишонарди. Лекин Иномжон шартнома асосида ўкишга кирганлар сафига тушиб колди. Уйга кайтар экан, хаёлида турли фикрлар чарх урар эди. Нима килиш керак? Онажонисига нима дейди? Аслида-ку шартномага илинганлар хам кўпчилик эмас. Ў?ишга кирганига хурсанд бўлиши керак. Лекин онажониси шунча пулни кандай тўлайди.
Ўглидаги маъюсликни кўриб, Хатиранинг юраги шиг этди: нахотки имтихонлардан йикилган бўлса. Ахир билими кучли эди-ку! Онасининг савол назари билан караб турган кўзларидаги гамгинликни кўриб, Иномжон тўгрисини айтишга карор килди.
— Ташвиш тортманг, ойижон, — деди у. — Ўкишга кирдим. Лекин бир йил ишласамми, айтганингиздай, деб ўйлаб турибман. Келаси йили озрок пул топиб, яна имтихон топшираман.
Хатира ахволни дархол тушунди: демак пулли ўкишга кирибди. У нима дейишни билмай колди. хакикатан хам, биргина ойлик маошини каёкка хам етказарди. Болалари ейман-ичаман, деб турган бўлса. Энди ўглига иш топиши керак.
Орадан бир хафта ўтди. Эрталаб ховлини супуриб, энди уйга кирган эди хамки, дарвоза кўнгироги жиринглади.
— хозир, — дея кўча эшиги томон юрар экан, тинчликмикан ишкилиб деган хадик билан дарвозага якинлашди. Ташкарида баланд бўйли, чиройли кийинган киши салом берди ва уни туман почта алокаси тармоги бошлиги чакираётганини айтди.
— Бугундан кечикмай борар экансиз, деди у хайрлашиб кетар экан.
…Бошлик Хатирани самимий кутиб олгач муддаога кўчди:
— Иномжон шартнома асосида ўкийдиганлар каторига тушиб колибди-да. Ташвишланманг, Иномжон ўкишга бораверсин. Пулни корхона хисобидан тўлаймиз. Турмуш ўртогингиз, рахматли Максуджон ака мехнаткаш, камтар инсон эдилар. Улардан почта сохасида кўп нарса ўрганганман. колаверса, сиз каби фарзандлар бахтини ўз манфаатидан устун кўювчи аёллар хар кандай хурмату эъзозга лойикдирлар. Эртага ўглингиз шартномани олиб келсин.
Хонадан чикар экан, Хатиранинг кўзларига ёш куйилиб келди.
Шунга хам ўн йил бўлибди. Энди Иномжон алока корхонасида бошлиг ўринбосари. Ўнлаб талабалар унинг кўл остида ишлашади. Шартнома пуллари корхона хисобидан тўланади. Бир вактлар, энг огир пайтида унинг калбига экилган окибат уруги гуллаб, мева беряпти хозир.
Бор бўлсин, окибат!
|
| |
| |
| OSIYO | Date: Dushanba, 18-Iyul-2011, 21:06 | Message # 14 |
|
Peshqadam
Group: Ishonchli
Messages: 7125
Status: | Allohning omonati
Onalik. Oylab davom etadigan mashaqqatlarni sabr bilan yengib o`tgach, ayol zotiga beriladigan dunyodagi buyuk unvon. Ungacha... to`qqiz oy aro ayol vujudi hayajonu qo`rquv o`rtasida toliqiblar ketadi. Nihoyat jonidan jondek uzilib, beorom kunlari evaziga mukofot, gunohlariga kafforat, jami og`riqlariga malham bo`lib chaqalog`i dunyoga keladi... Bag`riga olarkan, uni deb chekkan iztiroblari bir lahzada yodidan chiqadi. Bir necha daqiqa oldin ko`ziga azobdan iborat bo`lib ko`ringan dunyo yorishib, hayot bag`ridagi go`dagi misol pokiza, shirin tuyuladi.
Men ham jismu ko`nglimda shunday jon o`rtovchi azoblarni, hayajonu quvonchlarni boricha tuydim. Bag`rimga olib, qizalog`imga orziqib termularkanman, farzand vositasida Parvardigor menga katta imtihon yuborganini bilmas edim...
Birinchi farzandim bo`lgani uchunmi, ongu qalbimni qizchamga egalik mengagina xos degan o`y band kilgandi.
Tiriklikning zavqu shavqini undagina qo`rardim. U faqat menga tegishli degan o`y bilan baxtli edim. O`shanda bunday qattiq sevgi oz muddat baxtiyorlikdan keyin, bisyor dardu qayg`ular keltirishini idrok qilolmasdim. Chunki men bir haqiqatni — borlikdagi hamma narsa singari bu go`dak ham faqat Allohga oid ekanligini unutgandim...
Bir kuni chaqalog`im qattiq isitmaladi. Tezlik bilan kasalxonaga olib bordik. Tekshirib ko`rishgach, bolamga qo`yilgan tashxisni eshitib boshimga osmon qulagandek bo`ldi — kasallik miada bo`lib, juda kam uchraydigan, vujuddagi rivojlanish jarayoniga to`sqinlik qiladigan dahshatli xastalik edi. Endi... murg`akkinam meni hech qachon «Ona!» deb chaqirolmaydi! Tengdoshlari bilan birga o`ynolmaydi! U uchun oldinda quvonch yo`q, faqat azoblar aro o`tkaziladigan kunlar bor! Bu kabi o`ylar shamol tezligida miyamda aylanarkan, hushimni yo`qotdim. O`zimga kelganimda, uyda yotar, boshimda onam yig`lab o`tirardi...
Tuzalmas xastalikka mubtalo qizchamni umid bilan parvarish qila boshladim. Faqat... avvalgidan butunlay boshqa, tom ma`noda Allohga taslimiyat bilan harakat qilardim. Zotan, g`aflat uyqusidan uyg`onishim, mendagi «menlik»dan qutulishim zarur, juda zarur edi...
Bolamning azoblari yillab davom etdi, muolajalar hech qanday natija bermadi. Shifokorlar to`rt yoshgacha yetmaydi deyishgandi, Allohning irodasi bilan sakkiz yoshgacha yashadi. Nihoyat... bolaginamning azoblari tugadi. Dahshatli xastalik intiho topdi, u bilan birga farzandimning umri ham...
Qisqagina umri bilan mening hayotimda juda ko`p narsalar qoldirgan qo`zichog`im, eng katta sabog`im, eng teran sevgim, eng achchiq azobim... Sendan minnatdorman — o`zingdan keyin berilgan Allohning omonatlariga qanday munosabatda bo`lishni o`rgatib ketding.
Oxiratda diydorlashuv umididaman, bolajonim. Ulug` kunda meni tanib, bir bor eshitishga zor bo`lganim -, «Onajon!» deya chaqirishingni istab hamisha duodaman...
|
| |
| |
| OSIYO | Date: Shanba, 06-Avg-2011, 10:45 | Message # 15 |
|
Peshqadam
Group: Ishonchli
Messages: 7125
Status: | 
Эндигина кўзи ёриган она ўзита келар-келмас «Болажонимни кўрсатинг», дея интиқлик билан атрофидагилардан илтимос қилди. Чунки у энди она бўлган, она деган улуг мақомга эришган, оналик бахтидан сармаст эди. Тўққиз ой қорнида эҳтиётлаб кўтариб юрган вужудининг бир парчасини кўришни ҳаяжон билан кутарди. Қучогига йўргакланган чақалоқни тутишди. Бахтиёр она фарзандининг жажжигина юзини кўриш учун унинг юзига ёпилган йўргакни кўтарди. Аммо бирданига ранги оқариб, тили калимага келмай қолди, юзида бир оз аввалги бахтиёрликдан асар ҳам қолмаганди. Она ва болани кузатиб турган доктор орқасини ўгириб, тезда хонадан чиқиб кетди. Чунки... чақалоқнинг қулоқлари йўқ эди...
Ўтказилган тиббий текширувлар натижасида боланинг эшитиш қобилияти нуқсонсиз экани, фақатгина кўринишини бузиб турувчи қулоқларсиз тугилгани маълум бўлди.
Орадан йиллар ўтди, болакай улгайиб, мактабга чиқди. У дарсларни жуда яхши ўзлаштирар, фақат аъло баҳоларга ўқир, ўртоқлари ҳам уни ҳурмат қилишарди. Аммо кимдир ачиниб, кимдир унинг муваффақиятларини кўролмай баъзан орқаваротдан, баъзан эса юзига нуқсонли эканини айтишар, бу гапдан бола жуда ўкинарди, ўксинарди. Шу сабабли ҳам одамларга қўшила олмасди, доимо ўзини олиб қочарди. У тақдирнинг берган «туҳфа»сига сабр-бардош билан улғайса-да, юзида ҳечам кулгу кўринмасди, доимо маҳзун юрарди.
Ўглини ҳар кўрганда юрак-багри эзилиб кетадиган онаси унга доимо «Мундоқ одамларга қўшилсанг-чи, сен ҳам ўйнаб, кулсанг-чи ахир», деб ёлворар, аммо айни вақтда дардига яна дард қўшиларди. Бир куни дадаси болани умид билан машҳур бир доктор ҳузурига олиб борди ва ўглини бу ҳолатдан қутқариш учун бирон чора топишини сўради. Доктор агар бир жуфт қулоқ топилса, амалиёт орқали бу муаммони ҳал қилиш мумкинлигини айтди. Юраклари дарддан эзилиб кетган ота-онада умид учқуни пайдо бўлиб, ҳар томонга бош уриб кўришди. Аммо ким ҳам ўзининг қулоқларини фидо қилгиси келади, дейсиз. Чет элларда бор, деб эшитишди, лекин унинг нархини умр бўйи ишлаб ҳам тўлай олмасдилар. Шундай бўлса ҳам ота-она икки йил давомида бутун куч-ғайратларини шу ишга сарфлашди.
Ва ниҳоят бир куни дадаси унга «Операцияга тайёргарлик кўр, сенга қулоқларини сотадиган бир кишини топдик, фақат унутма, бу инсоннинг кимлиги сир», деди. Амалиёт пойтахтдаги номи чиққан клиникада таниқли докторлар томонидан муваффақиятли ниҳояланди. Бола тамоман янги бир инсонга айланган эди. Ташқи кўриниши билан бирга руҳияти ҳам ўзгарган йигитча мактабни аъло баҳоларга битирди, жамиятда ҳам ўзининг муносиб ўрнига эга бўлди, жуда катта муваффақиятларга эришди. Университетни қизил дипломга тугатиб, дипломат бўлди, уйланди, бола-чақа орттирди. Бир куни у аввалги ҳаётини хо-тирлаб, отасининг ҳоли-жонига қўймай сўради:
- Менга бу қадар яхшилик қилган инсон ким ўзи, гарчи унинг яхшилигини бутун умримни багишлаб ҳам қайтаролмасам-да, ўни бир кўрсам, миннатдорлик билдирсам...
Отаси эса унга «Албатта, у одамнинг яхшилигини ҳеч қачон қайтаролмайсан, аммо биз келишганмиз, бу сир сақланиши керак, бир кун вақти келиб билиб оларсан», деди.
Оиланинг бутун аъзолари бу сирни - у фидокор одамнинг ким эканини узоқ йиллар давомида сақлашди. Аммо бу дунёдаги ҳамма нарсанинг ҳам охири бўлганидек, бир куни бу сирнинг ҳам ошкор қилиш вақти етиб келди.
Шу кунгача фарзандини оқ ювиб, оқ тараб келган онанинг умр сармояси тугаб, бу дунёни тарк этди. Жанозадан аввал отаси йигитни онаси ётган хонага чақирди ва қўллари билан аста онасининг кумушдек товланаётган оқ сочларини кўтарди - унинг қулоқлари йўқ эди. «Жафокаш онанг доимо рўмол ўраб, ёпинчиқ ичида юргани учун бу ишидан ҳеч қачон пушаймон бўлмади, аксинча, у жуда бахтиёр яшади», дея шивирлади отаси. «Ва ҳеч ким онангнинг гўзаллигида ҳеч қандай нуқсон, камчилик сезмади, шундай эмасми? Ҳақиқий гўзаллик инсоннинг ташқи кўринишида эмас, балки унинг қалбидадир! Ҳақиқий бахт кўрган нарсангда эмас, балки кўринмаган жойда... Ҳақиқий сев-ги қилингани маълум нарсада эмас, балки қилингани ҳолда билинмайдиган, кўринмайдиган жойдадир!».
|
| |
| |
| OSIYO | Date: Seshanba, 09-Avg-2011, 07:40 | Message # 16 |
|
Peshqadam
Group: Ishonchli
Messages: 7125
Status: | ЕТИM ҚИЗНИНГ ТЎЙИ
Етим қизнинг тўйи бўлди. Уч кун оромсиз ёмғир ёғди. Ҳам отасиз, хам онасиз ўсган бу қизнинг қалби тубида чексиз армонлар, аламлар, нишонаси бўлиб тинимсиз ёғаётган ёмғир барчанинг юрагини эзиб юборди. Бир вақтлар ота-онадан жудо бўлган бу қизалоққа бутун махалла, қўшнилар меҳр кўрсатди. “Олиб кетамиз”,- деган қариндошларга ён қўшниси - ёшгина аёл узил-кесил рад жавобини берди. Бунга бошқа қўшнилар хам қўшилишди. “Қисинди бўлиб яшагандан кўра ўз уйида яшасин”,- дейишди. Қариндошлар рози бўлишди. Қизга хамма бахоли қудрат ёрдам берди. Мана бугун шу қиз келин бўляпти.
Келин куёвнинг уйига отланганда ёмгирга шамол кушилди. Гуё онасининг қўллари бошини силаётгандек.
Барча унга оқ йўл тилаб дуога қўл кўтарганда кекса чинорнинг шохлари кисирлаб, барглари бир-бирига урила бошлади. Гуё отаси ва онаси кулларини чузиб дуо бердилар. Қиз қалбидаги мунгни меҳрибон куни-қўшни ва махалладошларидан яшира-яшира бўлажак турмуш ўртоғининг қўлидан тутар экан, ортига ўгирилди. Кўзлари қўшнилар орасида кул силкитиб турган ота-онасини кўргандек булди. Бир хўрсиниб, олдинга, янги хаёти сари қадам ташлади.
Етим кизнинг туйи бўлди...
Karima Begim
|
| |
| |
| OSIYO | Date: Shanba, 20-Avg-2011, 11:54 | Message # 17 |
|
Peshqadam
Group: Ishonchli
Messages: 7125
Status: | Адолат ҳақида бир қисса
Адолат. Оддий, ҳаммага тушунарли сўз. У туркчада ҳам, форсчада ҳам, арабчада ҳам бирдек жаранглайди.
Адолат. Ушбу жумлаларни бугун эрталаб Адолат рамзи бўлмиш кўзи боғланган ва бир қўлида тарози ушлаб турган йигитнинг сурати остига ёзар эканман бу нарса тўсатдан менда бир дунё саволларга тўла фикрлар уйғотди. Мен бу суратни бундан 10 йиллар илгари излаб топиб, уни ўзимнинг энг мўҳим тимсолларим сафига қўшган эдим.
Адолатга етишмоқлик аслида ҳар бир инсон учун осон бўлиши лозим эди, чунки уни аслида ҳамма истайди ва у ҳаммага бирдек бахт ва саодат келтиради. Бу оддий ҳақиқат аслида.
Аммо нечун бу оддий ҳақиқатга, бу барча учун суюкли ва мўҳим бўлган адолатга эришмоқ шу қадар оғир!
Нечун унга эришмоқ бўлиб интилган йўлларимиздаи чағир тиканзорлар, ўтиб бўлмас чангалзорлар, ютиб юборадиган ботқоқликлар, оёғни кесадиган тошли сўқмоқлар, бошни ёрадиган даҳшатли тоғ кўчкилару, шиддатла оқиб, отни ҳам йиқадиган дарёю сойлар кетма кет чиқаверади?
Майли эди, агар бизнинг бу йўлимизда фақатгина она табиат бизга шундай қийинчиликларни яратган бўлса… Инсонлар ўзларининг ақл ва заковатлари билан узоқ замонлардан бери турли туман табиат қийинчиликларини енгиб келганлар.
Аммо инсонлар енгиши қийин бўлган бир тўсиқ борки, уни енгаман деб неча неча авлодларнинг умрлари хазон бўлди ва бўлмоқда.
Бу тўсиқ инсонлар ўз қўллари билан яратган тўсиқлардир. Ҳа, бу нақадар ҳайратланарли бўлмасин, бу ҳаётда шундай инсонлар бор эканки, улар ўзга инсонлар ва улар орқали ўзларига ҳам қарши, ўзлари суйган орзу ниятлар йўлида, оддий ҳақиқат ва адолатга элтувчи йўлларда ана шундай ақл бовар қилмайдиган, фаросатли инсонларни ҳайрон ва лол қолдирадиган шундай тўсиқларни қуришар эканки, уларни кўриб ҳайратдан ёқа ушлайсиз.
Ким экан у бадбахт инсонлар, қачонки улар бошқа инсонларнинг ҳаётини атайлабдан ёмон бўлишини истаса, қачонки улар адолат каби буюк бир қадриятни назар писанд қилмаса ва унинг йўлига ўтиб бўлмас чоҳлар қазиса?
Улар биринчидан адолат деган нарсадан не учундир қўрқадиган ҳоқонлар, иккинчидан эса ана шу ҳоқонлар мансаб ёки бойлик билан алдаб ўзининг қулларига айлантирган, “Гаҳ!” деса қўлига қўниб, “Ёт!” деса ҳоқоннинг оёғлари остига ётадиган, “Тур!” деса туриб, “От!” деса отадиган малайлар ва ялоқхўрлар армиясидир.
Бу инсонлар кўзлари ва дилларини нафс балоси кўр қилгани туфайли улар инсонларнинг адолатли ҳаёт учун қилаётган ҳаракатларга қарши курашмоқдалар.Улар адолат йўлига ўз қўллари билан, атайлабдан тўсиқлар қурмоқдалар.
Шу эмасми аслида инсониятнинг энг буюк инқирози, қачонки инсонларнинг ўзлари ва ҳатто улар ўзлари сайлаб қўйган йўлбошчилар адолатга, ва демак инсонларнинг бахту саодатига қарши турсалар?!
Аммо адолатни Она ватанимиз Ўзбекистонда ҳам тиклашга бугун умидлар уйғонди. Сабаби – бугун адолатни истаган ва у учун курашга тайёр бўлган инсонларнинг сони ошмоқда, уларнинг кураш сафлари тобора кенгаймоқда ва кучланмоқда.
Бугун бизнинг сафларимиз АДОЛАТ деган буюк бир нарсани тушунадиганлар ҳисобига ошмоқда, инсоннинг энг олий ҳуқуқларидан бири айнан АДОЛАТ эканлигини борган сари кўпроқ инсонлар тушунмоқдалар. Бугун улар ҳам дунёдаги барча инсонлар каби АДОЛАТдан баҳраманд бўлишни истамоқдалар.
Демак биз бир куни келиб ўзимизнинг АДОЛАТ учун курашимиз интиҳосида барибир ғалаба қозонамиз. Ана ўшанда Ўзбекистондаги барча инсонларнинг ҳаётлари ҳам бахтиёр бўлади, уларнинг кўнгиллари шодликка, поймоналари эса амалга ошган орзу умидлар билан тўлади.
Ана ўшанда инсонлар кўпроқ ўзлари ҳақида эмас бошқалар ҳақида қайғура бошлайдилар, ўзгаларнинг дардларини ўз дардларидек қабул қила бошлайдилар. Буни рифожланган давлатлар, у ерларда яшаётган халқлар ва уларнинг кундалик ҳаётлари исботлаб турибди.
Ана ўша бахтиёр кунларга етиш учун бугун биздан талаб қилинадиган ягона нарса – бу ҳамжиҳатлик ва собитқадамлик ила кўзланган мақсадлар сари оғишмай, чекинмай, дадил ва шахдам қадамлар билан боравериш, мақсад йўлидаги ҳар қандай қийинчиликларни биргаликда енгиш ва бошқаларни ҳам бу буюк курашга чорлашдир. Зеро бизларнинг мақсадларимиз умумий, қадриятларимиз умубашарий, ҳаракатларимиз эса абадиятга қаратилгандир!
Ҳазратқул Худойберди
|
| |
| |
| OSIYO | Date: Shanba, 27-Avg-2011, 08:30 | Message # 18 |
|
Peshqadam
Group: Ishonchli
Messages: 7125
Status: | Xasta Podshoh
Bir podshoh og‘ir xastalikka chalindi. Bir talay hakimlar: “Bu dardni faqat shu xususiyatdagi insonning o‘ti davolay oladi”, – dedilar. Hukmdor darhol amr etdi; podshohning mijoziga yaqinroq bo‘lgan odamni izlay boshladilar. Oxiri shunday xislatga ega, yosh o‘spirin yigitni bir qishloqdan topib keltirishdi. Hukmdor yigitning ota-onasini chaqirtirdi; ularga hadyalar berib mamnun qildi va rizoligini oldi.
Vakolatli qozilar, “Podshoh esonligi uchun xalqdan birining qonini to‘kmog‘i uyg‘undir” degan qaror chiqarishdi. Berahm jallod, darhol hoziru nozir bo‘ldi. Shunda yigit osmonga qarab kulimsiradi. Bundan ajablangan shoh, darhol:
–O’zing o‘limga ketyapsan.. Beg‘am bo‘lib kulishingni boisi ne? Seni kim kuldiryapti? – deya so‘radi.
Shunda yigit podshohga qarab:
–Bolaning erkaligini kim ko‘taradi, ota-ona... Meni ular hozirgina mol-dunyo uchun o‘limga sotib ketdilar. Da’voni kimga qiladilar, qozilarga.. Qozi o‘limimga fatvo chiqardi. Adolatni kimdan istaydilar, podshohdan. Podshohga esa mening o‘limim kerak... Shuning uchun osmonga qarab, “Ey, Alohim! Yolg‘izning Yori O’zimman deganding, mana men yolg‘iz turibman. Sendan boshqa sig‘inadiganim yo‘q!” deya kulib turgandim, – dedi.
Bu gaplarni eshitib, shohning qalbi erib, ko‘zlaridan yosh oqdi. “Bir begunohning qonini to‘kib, yana qanchalik umr ko‘rardim. Shunday yigitni o‘ldirganimdan ko‘ra, mening o‘lganim ming chandon yaxshiroq emasmi?.. ” – deya yigitni ozod qilishlarini buyurdi. Va uni yoniga chaqirib, bag‘riga bosdi; yuz-ko‘zlaridan o‘pib, yigitga hisobsiz darajada hadyalar berdi.
Aytishlariga qaraganda, yigitni ozod etgan hukmdor, bir hafta ichida sog‘ayib, yana bir qancha yil uzoq umr ko‘rgan ekan.
|
| |
| |
| OSIYO | Date: Juma, 16-Sen-2011, 15:02 | Message # 19 |
|
Peshqadam
Group: Ishonchli
Messages: 7125
Status: | Ikki piyola suv
Qadim zamonda boyligi bilan maqtanuvchi hukmdor bo‘lgan edi. U qaerga bormasin, xazinasidan bir qism olib, uni boshqalarga ko‘z-ko‘z qilar edi. Bir kuni u eng ishongan olim do‘stiga shunday savol berdi:
– Sen olimlar ichra mashhur va donosan. Men sening fikringni bilmoqchiman. Mening hukmdorligim va davlatim haqida nima deya olasan?
Olim javob berishning yo‘lini topdi va hukmdorga shunday dedi:
– Faraz qilaylik, siz bepoyon va jazirama cho‘lning qoq o‘rtasida turibsiz. Shu payt tomog‘ingiz qaqrab, nihoyatda chanqadingiz. Ammo yashab qolish uchun yarim davlatingiz evaziga sizga bir piyola suv uzatildi. Siz bunga rozi bo‘larmidingiz?
– Albatta, rozi bo‘lardim.
– Ancha vaqt o‘tdi. Chanqoq kuchaydi. Qolgan davlatingiz evaziga sizga yana bir piyola suv taklif qilindi. Siz bunga ham rozi bo‘larmidingiz?
Hukmdor bir oz o‘ylandi va noiloj:
– O’lmay qolish uchun men davlatimning qolganini ham berishga majburman, –dedi.
Shunda olim miyig‘ida kulib:
– Demak, g‘ururlanishga hojat yo‘q, hukmdor. Sizdagi boylikning bahosi bor yo‘g‘i ikki piyola suv ekan..., – dedi.
|
| |
| |
| Saodat | Date: Seshanba, 04-Okt-2011, 10:35 | Message # 20 |
|
Eng tajribali
Group: Ishonchli
Messages: 955
Status: |
Бу воқеага анча бўлди. Ярамни янгилаш ниятим йўқ эди-ю лекин менинг бошимдан ўтганлари кимларгадир ибрат бўлар деган умидда гапириб бермоқчиман, — деб гап бошлади Сурайё опа.
— Турмуш ўртоғим хизмат юзасидан узоқ сафарга кетган пайтда мени муддатидан олдин тўлғоқ тутди. Қайнонам шошилинч туғруқхонага олиб борганида аввалига, совуққина муомала қилишди, кейин эса бирдан «аҳволи яхшимас, тезда операция қилишимиз керак» деб югургилаб қолишди. Ҳайрон бўлдим, чунки шифокорлар «ўзинг ҳам, боланг ҳам соғлом» дейишганди. Қайнонам ҳам «икки жон ҳам омон бўлишса бўлди», деб розилик беришга мажбур бўлди. Хуллас, тезда мени операцияга тайёрлаб, столга ётқизишди… Ўзимга келганимда эса, алоҳида палатада ётардим. Йўлакдан ўтиб-қайтаётган аёллар менга ўғринча ғалати қараб ўтишарди.
— Болам қани? — сўрадим наркоздан очилишимни кутиб турган ҳамширадан.
— Ўзингизни босинг, сизга ҳаяжонланиш мумкинмас, — деди у жавоб ўрнига. Тушунмадим. Аёлларнинг менга ғалати қараб ўтишидан қандайдир нохушлик рўй берганини сездим.
—Қани менинг болам? Нега мени тинчлантиряпсиз? — ташвишлана бошладим. — Ҳозироқ боламни олиб келинг
Шовқинни эшитиб яна бир ҳамшира югуриб келди, икковлашиб чаққонлик билан укол қилишди. Қачон уйғонганимни билмайман, кўзимни очганимда ҳамон палатада ёлғиз ётардим.
Уйғонганимни кўрган ҳамшира шифокорни бошлаб келди.
— Сизга тўғрисини айтишга мажбурмиз. Фарзандингиз… «уродство» билан туғилди ва икки дақиқа ҳам яшамади.
Аввалига нима деганини тушуна олмадим, кейин эса додлаб йиғлаб юбордим:
— Ишонмайман! Ёлғон гапиряпсиз! Ҳозироқ кўрсатинг боламни… Болам қаерда? — жон аччиғида ўрнимдан сакраб турмоқчи бўлгандим оғриқдан букчайиб қолдим. Худди эшик ортида пойлаб тургандек ҳамшира югуриб кирди. Дори таъсирида бироз ўзимга келганимдан кейин қайнонамни чақиртириб яна тушунтиришди.
— Аслида ноқис туғилган болаларни ота-онасига кўрсатишмайди. Чунки руҳиятига қаттиқ таъсир қилиши, яъни бола кўришга қўрқиб қолиши ҳам мумкин… Ишончингиз комил бўлиши учун болангизни қариндошларингиздан бирига кўрсатишимиз мумкин, — деди шифокор. Шундан кейин қайнонам кириб кўрадиган бўлди. Мени эса киритишмади
Ҳамма туғруқхонадан боласини бағрига босиб чиқса, мен сўппайиб бир ўзим чиқдим...
Одамларнинг қандайлиги шунақа пайтларда билинаркан, кўпчилик худди юқумли касалим бордек мендан ўзини олиб қочишарди. Ҳол-аҳвол сўрашса дардим уларга юқиб қоладигандек… Одамлар ўз кўзи билан кўрганидек болам ҳақида бир-биридан ваҳимали гаплар тарқатишарди. Лекин қайнонам тиш ёриб бир оғиз гапирмасди. Лекин ўзим барибир болам ногирон туғилганига ишонмасдим. Чунки фарзандим дунёга келгунга қадар унинг қимирлашини, ҳис қилардим, ҳомиладорликда ҳам ўзимни яхши ҳис қилганман. Болам менинг тасаввуримдагидек ҳаракатчан, соғлом бола бўлиши керак эди. Унинг шифокорлар айтганидек даҳшатли даражада ногирон туғилганига ишонолмасдим. Бу гапни тез-тез такрорлайверганимдан хавотирланган қайнонам ўғлини чақиртирди. Ҳол сўраб келганларни кўришга кўзим йўқ эди. Лекин одатимизга кўра биров касалхонадан чиқса, дарров кўргани бориш лозим. Бир куни мени кўргани синфдош дугонам келди.
— Боланг жуда қўрқинчли туғилибди, дейишди, шу тўғрими? — деди у ачиниб.
Бу гап юрагимга пичоқдек санчилди. Одам ҳам шунақа бефаросат бўладими?
— Кўрсатишмади… — дедим зўрға лекин кўз ёшларимни яшира олмадим. Қани энди андиша бўлмаса, ҳайдаб солсам! Қайнонам дугонамнинг гапи кўнглимга оғир текканини билиб гапни бурди.
Ўшанда туни билан қайнонамга «Ойижон, у менинг болам эмас, менинг болам соппа-соғ бўлиши керак! Юрагим сезиб турибди, у тирик!» деб йиғлаб чиқдим. Қайнонам эса индамай бошимни силаб қўяди…
Йиллар ўтиб, яна фарзандли бўлдим. Аччиқ дардимга кўзим тушмасин деб юрагимнинг туб-тубига кўмиб юборгандим. Лекин яқинда дард бисотимни титкилашимга тўғри келди. Кунботар маҳал уйимизга кутилмаган меҳмон ташриф буюрди. Келишган, дид билан кийинган йигит менинг исм-фамилиямни айтиб сўради..
— Сизга айтадиган зарур гапим бор. Агар мумкин бўлса сиз ва эрингиз билан алоҳида гаплашиб олсам… — деди у негадир ўнғайсизланиб.
Мен ҳайратланиб эримга қарадим. У ҳам тушунмай: — Кимсиз ўзи? — деди.
— Илтимос, онам жон беролмай ётибдилар. Вақтим жуда кам… — деди.
Унинг кўз ёшларини ютиб тўлқинланиб гапиришидан хавотирланиб дарров болаларни бошқа хонага чиқардик.
Йигит гапни нимадан бошлашни билмай иккиланди. Кейин:
— Опа, 1989 йилда, шаҳарнинг …- туғруқхонасида фарзандли бўлган экансиз…
Ток ургандек сесканиб кетдим. Эрим ҳам ўридан сапчиб турди.
— Кимсан? — деди овози қалтираб. — Нега суриштиряпсан?
Эримнинг важоҳатини кўриб туриб йигит қилт этмади.
— Акажон ҳозир мени уриб ўлдирсангиз ҳам розиман. Лекин гапимни охиригача эшитинг! Онам ўша туғруқхонада шифокор бўлиб ишлаганлар… Зайнаб опа деган, балки эсларсиз.
Мен жавоб бермадим. Ҳозир қандайдир нохушлик рўй беришини сезиб юрагим музлаб кетди.
— Онам ўшанда кўп ўтмай, касаллик туфайли нафақага чиқиб кетганлар. Тўғриси, ишлай олмаганлар… Икки йилдан буён оғир дард туфайли тўшакка михланиб қолганлар. Сўнгги уч кундан буён аҳволлари оғир, лекин «кечирим сўрамагунимча жон бера олмайман» деб йиғлаганлари йиғлаган.
Кимдан кечирим сўрайсиз, десак айтмадилар. Охири бугун ўзим ёлғиз гаплашдим ва бор гапдан хабар топдим...
Эрим «яна қанақа гап?» деб жаҳл билан ўрнидан туриб кетди лекин мен енгидан тортдим. Икки кўзим йигитда, тезроқ гапир дегандек тикилиб турибман. Эрим ҳам аҳволимни кўриб индамай жойига ўтирди.
— Опажон… — деди йигит кўзларимга тиклиб. — Онам учун сиздан тиз чўкиб кечирим сўрашга ҳам тайёрман. Кечиримга лойиқ иш эмас у…
— Гапир… — томоғим қуриб борарди.
— Ўшанда болангиз уро… ногирон туғилмаган экан…
Кўксимдан отилиб чиққан оҳдан бутун танамга ўт кетгандек бўлди. Эрим билан йигит ушлаб қолишмаганда стулдан йиқилиб тушим аниқ эди.
— Билгандим!
Гапнинг моҳиятини энди англаб етган эрим аввалига оқариб кетди, кейин жаҳлдан қизариб йигитнинг ёкасига ёпишди.
Эримнинг тарсакисига эътироз билдирмаган йигит:
— Айтдим-ку, уриб ўлдирсангиз ҳам розиман деб… Илтимос, онамни дўзах азобидан қутқаринг!
— Нима?! — дедим аламдан бўғилиб. — Нега мен онангни кечиришим керак? Мен тортган дўзах азобини ким қайтаради? Қайтара оласанми? Онангни икки дунёда ҳам кечирмайман!..
Бир зумда ҳаётим ағдар-тўнтар бўлиб кетди. Ичимдаги йиғилиб қолган исённи бошқариш қўлимдан келмасди
— Онамнинг айтишича… «Болам қаерда?» деб туғруқхона атрофида йиғлаб юрганларингиз ҳар кун тушига кирармиш…
— Менинг болам қаерда?.. — қайтардим титраб. Йигитнинг гапларини эшитишга ҳолим қолмаганди.
— Болангизни… онам ўз синглисига, холамга олиб берган экан…
Тилимнинг тагига иккита валидолни ташлаб, бироз ўзимни босиб олганимда қайнонам дир-дир титраётган қўлларимни силаб ўтирарди.
— Қизим, «кўнглим сезяпти» дердингиз-а, болажоним… Энди ўзингизни қўлга олинг, юринг бориб болангизни олиб келайлик. Кейин, шўрлик аёлни ҳам кечиринг…
Менинг сесканиб кетганимни сезиб қўлимдан янада маҳкамроқ қисди.
— Рози бўлинг, қизим. У жазосини олиб бўлган…
Қайнонам иккаламиз бир-биримизга суянганча йигитнинг машинасига ўтирдик. Эрим бормайман деди.
Эти устихонига ёпишган аёлни кўриб раҳмим келиб кетди. У мени таниди шекилли қўлини узатди. Лекин мен яқинлашмадим. Ўрнимга қайнонам қўлидан тутди.
— Кечиринг… — деди аёл кўз ёшлари икки чаккасига оқиб
— гапиринг она, — деди йигит онасининг оёқ томонига ўтираркан.
Аёл гапира олмай дағ-дағ титрай бошлади. Сабри чидамаган қайнонам мен учун ҳам жавоб берди:
— Биз-ку, кечирдик, Худо кечирсин.
Аёл ҳолсизланиб бораётганини кўриб
— Болам қани? — дедим шошиб.
Йигит онасининг ўрнига жавоб берди.
— Холам оғир касалликдан вафот этар маҳал онамга болани онасига қайтаринг деб илтимос қилибди… Лекин онам айбини бўйнига олишга қўрқиб, хабар бермаган… Бугун бор гапдан хабар топганимдан кейин сизларга тўғрисини айтишга қарор қилдим... — Шу гапларни айта туриб йигит хижолатдан ерга киргудек бўлди. Йигитнинг онаси учун шунчалик жон куйдираётганини кўриб, секингиа кечирдим, дедим ва ҳаво етишмаётгандек ташқарига шошилдим.
Йигит ҳовлида ўйнаб юрган болакайни етаклаб келганда хушимни йўқотишимга бир баҳя қолди. Сочлари худди дадасиникига ўхшаб қоп-қора, жингалак, юзидаги холи эса худди ўзимникидек. Болам ёвузларнинг сирини фош қилмоқчи бўлгандек, қуйиб-қуйгандек ота-онасига ўхшарди…
|
| |
| |
| OSIYO | Date: Shanba, 08-Okt-2011, 10:12 | Message # 21 |
|
Peshqadam
Group: Ishonchli
Messages: 7125
Status: | Muhammad ibn Munkadir hikoya qiladi: "Rasulullohning (s.a.v.) masjidlarida mening ustunim bor edi. Kechalari uning oldida namoz o‘qirdim, keyin suyanib o‘tirardim. Bir yili Madina ahli yomg‘irsiz qoldi. Shunda ular Allohdan yomg‘ir so‘rab (dalaga) chiqishdi. Lekin yomg‘ir yog‘madi. O‘sha kechasi men Masjidi Nabaviyda (s.a.v.) oxirgi - xufton namozini o‘qib bo‘lib, ustunimga suyanib o‘tirgan edim. Bir payt egniga ko‘ylak kiygan, yana boshqa bir ko‘ylakni bo‘yniga tashlab olgan qop-qora odam kirib keldi. Mening ustunimning old tomoniga o‘tib ikki rakaat namoz o‘qidi-da, o‘tirdi. So‘ng dedi:
"Ey Rabbim, payg‘ambaring haramidagilar yomg‘ir so‘rashdi, lekin yomg‘ir bermading. Men Sendan o‘tinaman, ularni sug‘or".
Jinni bo‘lsa kerak, deb o‘yladim. Ammo u duodan qo‘lini qo‘ymasdan turib, osmonda momaqaldiroq ovozi eshitildi. Yomg‘ir kelayotgan edi. Uyga qaytmoqchi bo‘ldim.
Yomg‘ir ovozi eshitilgach, o‘sha odam Allohga hamdlar aytdi. Shunday aytdiki, umrimda unaqasini eshitmaganman. Keyin:
"Men kimmanki duoyimni ijobat qilding. Lekin men Senga hamd aytish bilan, qudrating bilan panoh so‘radim", dedi. So‘ngra namoz o‘qiy boshladi. Qiyomda uzoq turdi. Subh yaqinlashganini sezgach, sajda qildi va vitr o‘qidi. So‘ngra bomdodning ikki rakat sunnatini ado qildi. Keyin farziga jamoatga qo‘shildi. Men ham qo‘shildim.
Imom salom bergach, o‘rnidan turdi. Orqasidan men ham turdim. Masjidning eshigiga yetgach, kiyimini yopinib tashqariga chiqdi va yomg‘irga "sho‘ng‘idi".
Ortidan kiyimimni ko‘tarib chiqdim, tezda suv bo‘lib ketdim va uning qayoqqa ketganini bilmay qoldim.
Ikkinchi kechasi yana Rasulullohning (s.a.v.) masjidlarida xuftonni o‘qib bo‘lib, ustunga suyanib o‘tirgan edim, haligi kishi keldi. Namoz o‘qiy boshladi. Qiyomda uzoq turdi. Tong yaqinlashgach, sajda qildi. Keyin vitr o‘qidi. So‘ng bomdodning sunnatini ado qildi. Farzga iqomat aytilgach, jamoatga qo‘shildi, men ham qo‘shildim.
Imom salom bergach, masjiddan chiqdi. Orqasidan ergashdim. Ketaverdi, boraverdim. Oxiri qaysi hovliga kirganini aniqlab, so‘ng masjidga qaytdim. Quyosh sal ko‘tarilgach, namoz o‘qib, tashqari chiqdim va o‘sha hovliga bordim. U etikdo‘z ekan. Meni ko‘rib, tanidi va:
"Abu Abdulloh, xush kelibsiz. Xizmat bormi? Mahsi tikib beraymi?" deb so‘radi. "O‘tgan kecha yonimda o‘tirgan sen emasmiding?" dedim men. Uning yuzi o‘zgardi. G‘azabi keldi. "Bu bilan sizning nima ishingiz bor?" dedi. Darhol uning oldidan chiqdim.
Uchinchi kechada yana namozni o‘qib ustunga suyangancha uni kutdim. Lekin kelmadi. "Inna lillahi, nima qilib qo‘ydim?!" dedim. Quyosh chiqquncha masjidda o‘tirdim. Keyin chiqib o‘sha hovliga bordim. U turgan uyning eshigi ochiq, ichida hech narsa yo‘q edi. Hovlidagilar mendan: "Kecha oralaringdan nima gap o‘tdi?" deb so‘rashdi. "Unga nima bo‘ldi?" dedim. "Siz ketganiigizdan keyin kiyimini yoyib, teri, andoza-qoliplarini soldi-da, chiqib ketdi. Qayoqqa ketdi, bilmadik?" deyishdi.
Bilganim Madina hovlilarining hammasiga kirib chiqdim, lekin uni topmadim. Alloh rahmat qilsin".
"Salaflar xulqi” kitobidan
|
| |
| |
| OSIYO | Date: Payshanba, 13-Okt-2011, 08:14 | Message # 22 |
|
Peshqadam
Group: Ishonchli
Messages: 7125
Status: | Oqsoq qiz kundaligi
Kutubxonadan chiqdim-u, oyim "barvaqtroq qayt" deb tayinlaganiga qaramay, universitet yaqinidagi hiyobonga qarab yo'l oldim. Havoda bahorning ilk kunlarining tafti sezilib turar, zamindagi mehrdan, oqibatdan ko'ngli to'lib, parqu bolishlarga yonboshlab olgan quyosh oltin sochlaridan zaminga ayamay nur sochardi. Bahorning ilk tashrifi aslida bodom gullari yoki boychechaklarda emas, insonlarning kayfiyatida sezila boshlaydi. Ukpar kaftlarida bir olam shodlik, quvonch keltiradi bahor…
Hiyobon ichi har doimgidek salqin, odamlar siyrak. Faqat u yer bu yerdagi o'rindi?lardagina hiyobonning doimiy "a'zolari"- sevishganlar bir-birlariga termulgancha o'tirishardi. Ko'pincha darsdan keyin shu yerga kelaman. Kimsasiz, salqingina bu joyda kitob o'qish biram maroqli… Lekin bugun salgina o'zgacharoq bo'ldi.
Xullas hiyobonga kirib, har doimgi joyimga borib o'tirdim. Sumkamni kavlab endigina kitobimni olishga tutingan edim ham-ki, shundoqqina oyoqlarim ostida yotgan qandaydir daftarga ko'zim tushdi. Birovniki tushib qoldimikan deb yon-atrofga alangladim. Hech kim yo'q. Qiziq, qanday daftar bo'ldiykin? Engashib asta qo'limga oldim. Qizil muqovali, umumiy daftar. Astagina ichini ochib razm soldim. Bir tekis husnixat bilan yozilganidan daftar qiz bolaniki ekanligi shundoqqina ko'rinib turibdi. Ko'zlarim bir-biridan ezgin satrlar bo'ylab yugurar ekan, bu daftar bugun kutubxonadan olgan kitobimdan ko'ra qiziqarliroq ekanligini his qildim. Satrlar mana bunday boshlangan edi.
"29.01.2005
Bugun erta tongdanoq ko'kdan oppoq qor yoqib berdi. Yer-u ko'k bir zumda oq choyshab yopinib oldi. Tabiat ajoyibda… Zaminning ko'rimsiz, o'n?ir-cho'n?ir yerlarini ham, hushmanzara joylarini ham birday ko'radi. Birday oqlikka bo'yaydi. Faqt mening qalbim… Zulmat libosiga burkanganicha qolib ketaveradi…
Kundalikjon, bugun sening bag'ringga ilk bor bosh qo'ydim. Ko'ksim to'la dard, kel, ularni senga to'kay, zora yengil tortsam.
Men dunyoga nega keldim o'zi? Boshqalarday baxtli bo'lishga nahot noloyiq bo'lsam? Xozir necha yoshdaman? O'n sakkiz?! Eh… O'n sakkiz yosh… Umr bahori! Ayni o'ynab kuladigan, hayotning quvonchlaridan zavq oladigan yoshdaman. Lekin… Men bahorni his etmayapman!
Bolaligim… Bechoragina bolaligim mening. Podsho bo'lolmadim bolalikda ham. Tengdoshlarga havas qilib ko'chaga chihar, birga o'ynagim kelardi-yu, ularga qo'shila olmasdim. Kim ham menday oqsoq qiz bilan dugona bo'lardi?
Na yugura olmasam, na sakrog'ich sakray olmasam… Doimo yakkalanib, o'z-o'zimdan hafa bo'lib yurardim.
"Nega meni bunday tuqqansiz?" deb har kun onajonimni qon qilganlarimchi?
Meni bag'rilariga bosgancha unsizgina yiqlab qo'yaverardi onam sho'rlik.
Yoshim ulg'aygan sari bog'chada ham, maktabda ham menga shu tahlit munosabat takrorlanaverdi. Goqida yolg'izlik shunday jonimdan o'tib ketardi-ki!
Xusnim-ku yomon emasdi-ya… Yuqori sinflarga o'tganimda qomatim ham, xusnim ham kelishgangina bo'lib bordi. Biroq oqsoqligim sabab hech kim menga e'tibor qilmasdi.
Shu qolimga ham boshqa qizlar singari pinhoniy orzularim bor edi meniyam!
Bir kun kelib bir pahlavondek yigit meni sevib qolishini, oqsoqligimga ham qaramay bag'riga bosgancha meni uzoq-uzoqlarga olib ketishini istardim. Kulasizmi, kuyasizmi?
Maktabni bitirgach tibbiyot kollejiga o'qishga kirdim. Maktabda zo'r berib o'qiganim foyda berdi. Imtihonlardan muvaffaqiyatli o'tib oldim. Shukr, hozirgi dugonalarim juda yaxshi. O'zimni avvalgiday yakka moqov his etmayapman. Ular bilan suqbatlashib, dardlashib, birozgina bo'lsada o'zimni baxtlidek his etaman. Xa mayli, bugungisi yetar… Dars qilishim kerak.
01.02.2005
Bugun avtobusda bir yigit menga shunday tikilib qaradi… Bora-borgunimcha ko'zini uzmadi-ya… Bunchayam surbet bo'lmasa? Oqsoqligimni bilmaydi-da, bo'lmasa qararmidi…
Darslarim juda ko'payib ketdi, kundalikka yozolmayapman.
03.02.2005
Ey Xudo! Men uni topdim! Shunchalik baxtlimanki, shu paytgacha hech o'zimni shunday baxtli his etmagandim. haligi "surbet"o'ziyam ikki kun meni tinmay ta'qib qildi. Bugun esa shartta yonimdagi bo'sh o'rindi?qa o'tirib oldi. O'tirib olgancha yuzimga tikilib qarayverdi. Toqatim-toq bo'lib
- Tinchlikmi?!-deb so'radim qoshlarimni chimirib. Yigit shoshganidan tutilib qoldi.
- Me… Men… Kechirasiz, bir odamga judayam o'xshar ekansiz. O'lay agar, ikki tomchi suvdek! Sizni birinchi bor ko'rganimdayoq sezdim buni! Shundan beri har kuni kuzataman…
Yigitning birdan ko'zlari namlandi. Boshini egib oldi. qo'pol gapirganimdan juda xijolat bo'lib ketdim. qiziq kimga o'xshatdi ekan? Bekatimgacha qali ancha bor edi. Biroz ko'nglini ko'targim keldi
- Kim ekan u, mening qiyofadoshim? -so'radim o'zimni quvnoq tutishga urinib.
- U… Sevgan qizim edi…
- Nima uchun "edi"?
- U meni tashlab ketdi.
- Boshqaga turmushga chiqdimi?
- Koshkiydi… Boshqasiga turmushga chiqsayam roziydim. U… Bu dunyoni tashlab ketdi!
Ko'nglim buzulib ketdi. Esiz, yarasini yangilab nima qilardim?
- Kechiring…
- Hech hisi yo'q, sizni ko'rib huddi Malikamni ko'rgandek bo'ldim.
- Nima? Malika dedingizmi? Demak… Ismimiz ham bir qil ekanda!
Siz ham Malikamisiz? Buni qarang. Sizni menga Ollohimning o'zi yubordi. Malika! Bu ismni yana aytib chaqirayotganimdan shunday baxtlimanki! Sizdan bir narsa so'rasam maylimi?
- Albatta! - Negadir bu qalati yigit menga yoqib qolgandi.
- Keyingi bekatda bir hiyobon bor… Biz u bilan doim shu hiyobonda uchrashar edik. Agar yo'q demasangiz…
- Mayli.
Yigitning ko'zlari quvonchdan chaqnab ketdi. Biz keyingi bekatda tushib qoldik. Bilasizmi, u hatto mening oqsoq oyoqlarimga e'tibor ham bermadi!
Shavkat! Shavkat ekan uning ismi! quvnoq, ko'rkam, kuchli!..
Nimalar deyapman o'zi? Menga nima bo'lyapti?
Hiyobonda ikki soatlar aylandik. Keyin telefon nomerlarimizni almashdik.
U albatta qo'ng'iroq qilishga va'da berdi. Men juda baxtliman!
04.02.2005
Uxlolmayapman… Nega qo'ng'iroq qilmadi? Balki…
O'zi nega ajablanyapman? Tag'inam oqsoqligimni ko'rgan zaqoti burilib ketib yubormadi- ku? Yana qo'ng'iroq ham qilsinmi? Yeh…Men bo'lsam nimalarni orzu qilib yuribman. Uxlash kerak…
05.02.2005
|
| |
| |
| OSIYO | Date: Payshanba, 13-Okt-2011, 08:16 | Message # 23 |
|
Peshqadam
Group: Ishonchli
Messages: 7125
Status: | davomi
Tong saharlab telefon jiringladi. O'zi kechasi uxlolmay chiqqanimdan boshim shunday og'riyaptiki! Shunday shirin uy?umni buzgan yaramasni qarg'ab-qarg'ab telefonni ko'tardim.
- Allo!
- Kechirasiz… Bu Malikalarning uyimi?
- Yo'q qo'shnilarniki! -dedim jaql bilan.
- Malika, bu sizmi?
- Ha, o'ziman, kim bu kallai saharlab?!
- Men… Men haligi… Shavkatman.
Yuragim qaerdaydi? Tushib ketdi chog'i… Voy Xudoyim, yer yorilmasa kirib ketmasam. Men aqmoq nimalar dedim-a?!
- Sizmidingiz… Assalomu aleykum! Uzr biroz…
- Hech hisi yo'q. Ikki kundan beri sizni o'ylayman, Malika, tuni bilan uxlolmay chiqdim. Tongning otishi biram qiyin bo'ldiki, sizni bezovta qilib qo'yishni o'ylamay qo'ng'iroq qilib yuboribman.
- Bezovta qilmadingiz! O'zim ham…-U yog'ini aytishga, "qo'ng'iroqingizni kutayotgandim" deyishga uyaldim. Lekin u huddi sezgandek
- Rostdanmi?! -dedi. - Agar… Ilojingiz bo'lsa, bugun uchrashsak, o'sha, avvalgi joyda.
- Albatta! -shunday dedimu duv qizarib ketdim.
- Soat 3 da ilojingiz bormi?
- Harakat qilaman.
- Kutaman.
Go'shakni qo'yishga qo'ydim-u, yuragim huddi qafasidan chiqib ketayotganday urayotganini his qildim.
Nima kiysam ekan?
06.02.2005
Kechadan beri o'zimga kelolmayman. Ko'zimni yumganim zaqot, kechagi uchrashuv ko'z oldimga kelaveradi.
O'z vaqtida, hatto salgina ilgariroq yetib bordim u yerga. Chinor daraxtining ostida, qo'llarida bir dasta oppoq atirgulllarni ushlagancha kutib turgan ekan. Meni ko'rib yosh boladay sevinib ketdi.
- Kelmaysiz deb o'ylagandim. -dedi jilmayib
- Nega endi? Do'st tutingan bo'lsak, bundan buyon tez-tez uchrashib turamiz! Shundaymi?
- Albatta! -shunday dediyu, biroz o'ylanib qoldi. - qiziq, gapirishingiz,, quvnoq fe'lingiz, barisi mening Malikamga o'xshab ketarkan…
- Rostmi?
- Rost… Faqat taqdiringiz o'xshamasin iloqim.
Uni chalqitish maqsadida
- Yuring, aylanaylik! -dedim quvnoqlik bilan.
- Xo'sh, Malikam, buyursinlar, qaerga boramiz!
- Ochiq fazoga!
- Amringizga muntazirman!
U qo'llarini ko'ksiga qo'yib ta'zim qildi. Ikkalamiz ham kulib yubordik. Kun juda maroqli o'tdi. Hiyobon ham, undagi darxtlar ham juda go'zal edi.
Kechgacha aylandik o'ziyam. Menga oilasi haqida so'zlab berdi. Aytishicha badavlat oilaning kenja farzandi ekan. Mendan ham oilam haqida so'radi. Mening oilam o'rtaxolgina edi. Otam qimorga berilgan, yutqazib qo'ysa uydagi qo'liga ilingan narsani olib chiqib sotib yuboradigan odam edi. Mushtipargina onam esa, boriga qanoat qilib yo'qni yo'ndirib yashab kelayotgan ayol… Men unga bular haqida aytmadim. Negadir… Nomus qildim.
Tavba, u bilan atigi ikki marta uchrashgan bo'lsakda, huddi ming yillik qadrdonlarday tutardi o'zini… hayrlashayotib qo'llarimni bir zum tutib turdi. Men ham tortib olmadim. Bechora, uyalgandek qizarib ketdi.
- Ko'rishamiz-a? -dedi yerga qarab.
- Nasib etsa…
qo'llarimni asta sug'urib olib, uyga qarab yugurib ketdim. Kaftlarim o't bo'lib yonardi go'yo… Onamga dugonamnikiga boraman degandim. qavotirlanib kutib turgan ekanlar. Chopib borib yuzlaridan o'pib qo'ydim. Onajonim doim mayus yuradigan qizlaridagi bu o'zgarishni ko'rib hayron edilar. Mening esa tinmay sakragim, baqirgim, raqsga tushgim kelardi. hatto… Oqsoqligim ham yodimdan ko'tarilibdi!
10.02.2005
Kundaligimga yozmaganimga ham to'rt kun bo'libdi. Nimaniyam yozay? har kunim shodlikka, baxtga to'la bo'lsa! Yana yonimda Shavkatday do'stim bo'lsa. Do'st…uni chindanam do'stdek ko'ramanmi? Balki…
15.02.2005
Bugun Shavkat bir joyga taklif qildi. Yaqin do'stining tug'ulgan kuni ekan. Yo'q deyolmadim. Ko'zguning qarshisida turibman-u, negadir hech borgim yo'q… Begona odamlar bo'lsa… Men nima qilaman u yerda? Mayli… Borsam boraqolay, yana Shavkat hafa bo'lmasin…
17.02.2005
Qaerdanam bordim o'zi? Bekorga oyog'im tortmagan ekan. Eslasam o'z-o'zimdan uyalib ketyapman.
Allaqanday ko'chalardan yurib, eskiroq bir domning uchinchi qavatiga ko'tarildik. Shavkat negadir eshikni o'z kaliti bilan ochdi. Ajablanib
- Do'stingiz bu yerdamasmi? -deb so'radim.
- Do'stim… hozir keladi. Bozor-o'char qilgani chiqib ketgandi. -Shavkat negadir juda shoshardi. O'zini g'alati tutyapti.
Birov majbulagandek ichkariga kirdim. Eskigina ikki xonali uy. Tug'ulgan kun bo'layotganga sirayam o'xshamaydi.
Ichkari xonaga kirishimizni bilaman birdan…
U yoini yoza olmayman…
Shavkat ko'zlarimdan oqayotgan yoshni zo'r berib to'xtatishga urinardi. Nimalar deb ovutgani esimda yo'q. Ertaga sovchi yuboraman dedimi, to'y qilamiz dedimi?
Uyga qanday yetib oldim bilmayman…
19.02.2005
|
| |
| |
| OSIYO | Date: Payshanba, 13-Okt-2011, 08:16 | Message # 24 |
|
Peshqadam
Group: Ishonchli
Messages: 7125
Status: | DAVOMI
Bugun yaxshilab tayyorgarlik ko'rayapman. Shavkatning oyisi kelishi kerak. qanday yaxshi! Men bo'lsam undan shubhalanib yuribman-a!
Zo'r berib stol bezatayotganimni ko'rgan onam
- qizim, kimdir keladimi? -deb so'rab qoldilar.
- Birov kelishi shartmi oyi? O'zimiz ham bir bayram qilaylik!
Onamga sir boy bermadim. Uyalaman aqir…
20.02.2005
Kecha kechgacha kutdim sovchilarni. Balki biror ishi chiqib qolgandir oyisini? Bugun bo'lmasa ertaga kelishar… Ahir Shavkat va'da bergan-ku!
23/02.2005
Shavkat qo'ng'iroq qilmayapti… O'ziniki o'chiq… Tinchlikmikin ishqilib? qaerda bo'lsa ham sog' bo'lsa bo'lgani…
Onam "o'zgarib qolding qizim, kasal emasmisan, biror darding bo'lsa ayt!" dedilar. qanday aytaman…
24.02.2005
Men qaerdaman? Nimalar bo'ldi o'zi? Bu sho'r peshonamga shu ham bormidi? Hammasini eslashga harakat qilishim kerak…
Kutubxonadan chiqqanimda soat kechki olti edi. Bugun ancha kech qolib ketdim. Onam havotir olib o'tirgandir deb, tramvayga o'tirmay taksi to'xtata qoldim. qoramtir Neksiya mashinasi shundoqqina oldimga kelib to'xtadi. Tezgina o'tirib oldim-u, manzilimni aytdim. Kabinada mendan tashhari yana bir odam bor ekan. Qop-qora, yana ko'zlari g'ilay… Biram qo'rqinchli! Mashina oynalari qoraytirilgan ekan. Buning ustiga tashhari qorong'u, ko'cha yaxshi ko'rinmasdi. E'tibor berib qarab, umuman boshqa tarafga ketayotganimizni sezdim. Qo'rqib baqirib yubordim.
- Hoy! Men sizga…
U yoqini ayta olmadim. haligi qo'rqinchli odam qandaydir qo'lansa isli lattani og'zi burnimga yopgani esimda. U yog'i esimda yo'q.
Hozir nimqorongi zax bir xonada yotibman. Nima qilsam ekan? Kim o'zi ular! Mendan nima istashadi?! Nega hech kim menga javob bermaydi, nega?!! Onam bechora… havotir olayotgandir… Otam hamma yerni izlab yurgandir…
Yaxshiyam kundaligim yonimda, yo'qsa hozir siqilib o'lib qolardim…
qo'rqib ketyapman…
Kimdir kelyapti…
01.03.2005
Bugun ancha o'zimga keldim. Besh kundan beri behush ekanman. Nega o'zimga keldim? Undan ko'ra o'lib ketsam ham mayli edi…
02.03.2005
Bugun hammasini bir boshdan eslashga qaror qildim.
O'sha kuni, qorong'u xonada yotganimda, mashinadagi ko'rganim, qilay odam kirib keldi. Kirgan zaqoti yoqasiga yopishib baqira ketdim.
- Xayvon! Marazlar, meni qaerga olib keldilaring! hozir hammangni o'ldiraman! hali…
g'ilay menga tarsaki tortib yubordi. Yerga yuztuban yiqilib tushdim.
- qanjiq! -u sochlarimdan tortqilab turqazdi.
- qani yur buyoqqa!
Men yana gapirishdan qo'rqib, oqsoqlana-oqsoqlana u qaerga desa yuraverdim. Biz uzun, qorong'u yo'lak bo'ylab yurib ketdik. Kattakon qora charm eshik harshisiga kelganda, g'ilay hunuk ovozda bo'kirdi.
- To'xta! Kir!
Yeshikni ochib meni ichkariga itarib yubordi. O'zi esa shu zaqoti g'oyib bo'ldi. Boshimni ko'tardim-u, qo'rqib ketdim. Kattakon xonada, uzun stol atrofida uchta semiz kishi o'tirar, uchalasining ham boshi kal, qop-qora ko'zoynak taqib olishgandi. Ular ko'zoynak ostidan menga shunday tikilishardi-ki…
- qani yaqinroq kelchi… - O'rtadagi baqaloq aftidan, ularning kattasi bo'lsa kerak, gavdasiga umuman yarashmagan ovozda chiyilladi.
- Nimaga meni bu yerga olib keldilaring?! - so'radim o'zimda jur'at topib.
- Yaqinroq kel dedik senga! - Kattaning yonidagi baqaloq oqzidan so'lak sachratib vishilladi.
Men qo'rib sekingina ularning yoniga bordim.
- I-e! -dedi chetdagisi - Oqsoq ekan-ku!
- Otasi bu haqda indamagandi!
Ustimdan birov bir chelak muzdek suv quyib yuborgandek bo'ldi. "Otasi" dedimi? Naxot…
- Nima dedingiz?!
- Otang seni qimorda yutqazib qo'ydi! -dedi o'rtadagisi.
- Yolg'on!!!
- Ishon, cho'loq!Yendi bu yoqi o'zingga boqliq… Agar aqlli qiz bo'lsang, ish bitgach, qo'yib yuboramiz. Bo'lmasa…
Mening quloqimga uning gaplari kirmasdi. Nahotki… Naxotki o'z otam… Bo'lishi mumkinmas!Otam bunday qabihlikka bormaydilar! Eq, otajon… Bu nima qilganingiz otajon?!
Belimga kelib tekkan qo'ldan huddi, ilon tegkanday seskanib ketdim. O'rtadagi baqaloq sekingina yuzimni siladi.
- Chakkimas…
Men uning yuziga tarsaki torib yubordim. Bu unga zarracha ham ta'sir qilmadi. Aksincha, semiz tanasini silkitib kuldi.
- Yovvoyi mushug-ey! - dedi suq bilan tikilib. -Yendi qarshiliklar foydasiz! Baribir hech qayoqqa ketolmaysan!
Men qochmoqchi bo'lib eshik tomonga bordim. U esa jon qolatda baqirdi:
- Polvon!!!
Yeshikdan gavdasidan ot qurkadigan bir barzangi shitob bilan kirib keldi.
- Olib bor! - buyurdi baqaloq.
Polvon deganlari shunchalik baquvvat ediki, ming urinib, siltanib ham uning chayir qo'llari iskanjasidan chiqa olmadim. Baqirdim, yiqladim, yolbordim, lekin bu unga zarracha ta'sir qilmas, meni huddi o'z vazifasini bajarayotgan hissiz robotdek allaqaerga sudrab ketardi. YO'lak chetidagi kichikroq eshikka yetganda Polvon ham meni ichkariga itarib yubordi. qira chiroq yoritib turgan xonadagi katta kravatni ko'rib maqsadlariga tushundim. Eshikni mushtlab, bor ovozda najot so'rab baqira boshladim.
YO'q… Oq-u nolamni shu to'rt devor-u, Yolqizgina Alloq eshitdi.
Shu vaqt boyagi uch baqaloq xonaga birin ketin kirib kelishdi. Meni…
Yeslashni qoxlamayman!!!
04.03.2005
|
| |
| |
| OSIYO | Date: Payshanba, 13-Okt-2011, 08:19 | Message # 25 |
|
Peshqadam
Group: Ishonchli
Messages: 7125
Status: | DAVOMI
Meni bu yerga bir chopon ota topib olib kelibdilar. Yaramas qimorbozlar, "ish"lari bitgach, meni gadoytopmas bir dalaga oborib tashlashibdi. Besh kun deganda bazo'r o'zimga kelibman. Bechora chopon ota… Meni dalaning chetidan abgor aqvolda topib olib, chodirga olib kelibdi. Tun-u kun atrofimda parvona bo'libdi. Ammo, menga qolsa o'sha yerda, o'sha ifloslarning qo'lida o'lib ketganim yaxshi edi…
- qa, o'lganim yaxshi edi!!! Ming la'nat bu dunyoga! Yer yutsin hammangni!
Jazavaga tushib baqira boshladim. Chopn ota shoshib kirib kelib, meni boshimni silab ovuta boshladi.
- Yiqlama, qizim, Alloqga shukr qil, omon qolding!
- Bundan ko'ra o'lganim yaxshi edi ota!
- Astaqfirulloq de bolam, zolimlarga ham boqqan balo bor! Mana ko'rasan, qali hammasi yaxshi bo'ladi. Meni aytdi dersan, bolam!
- Aqir nega bunday bo'ldi, negaq! Gunoqim nima mening…
Men sira o'zimni bosolmas, o'ksib o'ksib yiqlardim.
Yo Alloq, mendanda baxtsizroq inson bormi o'ziq O'z otam , o'n sakkiz yil baqrida o'stirgan qizini bir buyum singari qimorga tikib yuborsa-yaq!
Nafratlanaman! Bunday otam yo'q mening!
Yeh, Shavkat!!!Birgina sen tushunarding meni… Eng baxtli kunlarim, eng shirin xotiralarim, bari sen bilan boqliq… Bilaman, hozir meni izlayotgandirsan, soqinib kutayotgandirsan?! Izlama, qo'y! Sen bilgan oqsoq qiz yo'q endi! Men senga munosib emasman!
Onajon, munisgina onajonim-a… Men endi uyga qaytmayman, onajon… Mendan rozi bo'ling, oqsoq qizingizdan rozi bo'ling, onajon!
09.03.2005
Bu yerda tabiat shunday go'zalki… hammayoq yam-yashil! Bahorning ilk kunlari…
Chopon ota juda yaxshi inson ekan. Meni dalalarga olib chiqadi, har-qil gaplar aytib meni kuldirishga, o'tgan kunlarni unuttirishga qarakat qiladi. Kecha gap orasida o'zining hayotidan ham gapirib qoldi. Bolaligidayoq juda qiyinchilikda ulqaygan odam ekan.
Bolalaik yillari urush davriga to'qri kelgan ekan. Otasi taqvodor inson bo'lgani uchun allaqayoqqa quloq qilib yuborishibdi. Onasini esa… Ko'z o'ngida bir guruq formadagi odamlar nomusini poymol qilishgan ekan. Bu sharmandalikka chiday olmagan onasi, joniga qasd qilibdi.
Bechora chopon… hayot uni sabrli bo'lishga, ertangi yoruq kunlardan umid qilib yashashga o'rgatibdi.
qo'sh, menichiq Faqat taqqirlarga, qo'rlashlarga, aldovlarga ko'nikib yashashga o'rgatdimi?!
15.03.2005
Bugun ko'k yuzini huddi ko'nglim kabi qop-qora bulutlar qoplab oldi. har zamonda esa huddi yer yuzidagilarni mazaq qilganday qora bulutlar ortidan quyosh mo'ralab, qiragana nur sochib qo'yadi…
Men chopon ota tutgan yo'ldan yurishga qaror qildim. Ya'ni kechagi kunni unutib, ertangi kundan nimadir kutib yashamoqchiman. Nimadir…
Lekin nimaq!
Yaxshiyam shu inson bor ekan…
15.03.2005
Tavba… qiziq ish bo'ldi-ku?! qali ham o'zimga kelolmayapman. hozir bo'lgan ishni qanday tushunish kerakq
Chopon ota qishloqqa tushganida qizining kiyimlaridan olib kelgandi. Egnimni almashtirib olish uchun chodirga kirdim. Yechinib bo'lgan edim hamki, parda qimirlab, ichkariga ingichka nur tushdi. Sekingina qarasam… Chopon!!!
Mening o'girilganimni ko'rib qoyib bo'ldi. qo'rrqanimdan baqirib yuboray dedim. Nahotki?!
Nahotki u ham menga egri ko'z bilan… YO'q, bo'lishi mumkin emas! Ahir u…
Yey, Xudo, nahot u ham menga taqqirlangan, bechora qiz deb emas, nomussiz, beqayo ayolga sifatida qarayotgan bo'lsa?!
Bu qanday ko'rgulikq!
Nega ishonganlarim, otam deganlarim doimo dushman bo'lib chiqadi?!
Biri qimorga tikib yuborsa, Biri foqishaga qaragandek qarasa…
Ayt, mening sodi? kundaligim, kim meni inson sifatida, go'dak sifatida tan oladi, kim?!
Nazarimda… Men endi bu yerda ortiqchaga o'xshayman… Ketaman! Mayli, nima bo'lsa peshonamdan, ammo bu harib quyulmagan ikkiyuzlamachidan uzoqroq ketsam bas. Kechqurun, u uxlagandan so'ng yo'lga tushaman.
Alloqim, o'zing y'ol ko'rsat!
16.04.2005
|
| |
| |
| OSIYO | Date: Payshanba, 13-Okt-2011, 08:20 | Message # 26 |
|
Peshqadam
Group: Ishonchli
Messages: 7125
Status: | Chol uxlagani yotgandan so'ng sekingina chodirdan chiqib ketdim. Kechasi bilan ne bir azoblarda, oyoq-qo'lim tirnala-tirnala yuribtongga yaqin, allaqanday katta yo'l harshisidan chiqdim.
hozir yo'l chetidagi eski bir bekatda o'tiribman. Bu qanday joy, endi qaerga boraman, bilmayman…
Uzoqdan bir mashinaning qorasi ko'rina boshladi. Oo'rnimdan turib qo'l ko'tarishga choqlandim-u… O'ylanib qoldim. Buyam o'sha, qoramtir Neksiyaga o'xshab…
Asta orhamga burilgandim hamki, mashina to'xtab, signal berdi.
Yoshi elliklardan oshgan, sochlari oppoq bir kishi mashina oynasidan boshini chiqazdi.
- O'tiring, singlim, bu yerdan mashina kam o'tadi!
Oyoqim tortib-tortmay mashinaga chiqdim. O'tirdim-u, qo'rquv bosaverdi. Xozir, shunday o'giriladi-yu, qo'lansa isli lattani oqzimga bosadi…
- Saharlab qaerga otlandingiz, singlim?
Boshimdagi bir-biridan qo'rqinchli fikrlardan beqabar qaydovchi kishi, tepadagi oynakdan muloyim ko'z tashladi.
Yuragimdagi qo'rquv birmuncha tarqagandek bo'ldi. O'tgan kunlarim, menda odamlarga nisbatan bo'lgan ishonchni butkul so'ndirganday edi.
- Shaharga, amaki…
- Ha-a… Yo'limiz bir ekan! Nega qafasiz singlim?! Ko'zlaringiz qizaribdi?!
- O'zim…
- Xafa bo'lmang, hali hammasi yaxshi bo'ladi!
Amakining tasallisidan ko'nglim buzilib ketdi… Tungi azoblardan charchagan ekanman ko'zim ilinibdi.
- Singlim, shaharga keldik!
qaydovchi amakining ovozidan cho'chib uyg'ondim.
- Amaki, uzr, yonimda pulim…
- E-e, singlim, nimalar deyapsiz?! Savob ham kerak! Yaxshi boring, soq bo'ling!
Mashinadan tushdim-u, yuragim qapriqib ketdi. Tanish yo'llar, avtobuslar…
Odamlarning yuzida, ko'zida kulgu… qaerga borishimni bilmay bir zum ikkilanib qoldim.
Avtobus! O'sha avtobus! Shavkatni ilk marta uchratgandim unda!
Oqsoqlanib borib, avtobusga chiqib oldim. Tanish o'rindi? tomon yurar ekanman, quloqimga tanish ovoz ham eshitilganday bo'ldi… Tanish ovoz…
Zulmatga chulqangan kunlarimda ham menga taskin berga, nur bo'lib chorlagan ovoz… Ey, xudoyim, bu o'sha, mening hayotimga quvonch olib kirgan, qishdek sovuq umrimga bir nafaslik bahorni olib kirgan Shavkat…
qanday baxt! hozir meni ko'rib sevinganidan yiqlab yuborsa kerak tentakkinam! Sekingina borib ko'zlarini berkitish uchun qo'l cho'zgan edim ham-ki, yonidagi o'rindi?da o'tirgan qiz gapirib qoldi.
- Buncha tikilasi-iz?!
- Kechirasiz…- dedi Shavkat qizarib. -Sizni bir odamga o'xshatib yubordim.
- Kim ekan uq!
- Sevgan qizim edi….
- Nima uchun "edi"q
- U… O'lgan…
Men go'yo qaykal bo'lib qotib qolgandim…
- Mening ismim Robiya! - dedi qiz
- Rostdanmi?! hatto ismlaringiz ham bir qil ekan. Shunchalik o'xshashlik ham bo'ladimi?! huddi ikki tomchi suvdek!
- Rostmi?!
Shunda birdan qotib qolgan tilimga jon kirgandek bo'ldi.
- Endi, keyingi bekatdagi hiyobonda tushib qolasizlar! Aqir u yerda bu yigit sevgilisi bilan ko'p uchrashardi!Malika… YO'ge, Robiya bilan!shunday emasmi?!
Bechora Shavkat… Meni qaerdan paydo bo'lib qolganimga tushunmay qadeb "YO'q, yo'q" derdi xalos. Men uning makkor yuziga tarsaki tortib yubordim.
- Hoy, ch-cho'loq!!! - baqirdi u ko'zlari kosasidan chiqquday bo'lib. - nima qivossan?!
Men "Suf senga!" dedim-u, keyingi bekatda tushib qoldim.
Yey Allohim, bu dard ham bormidi menga?!
Xudojon, nega bandalaring bu qadar tubanlashib ketgan?! Nega insonni, uning his tuy'gularini o'yinchoq qilishadi, toptashadi! qani or?! qani nomus?! qani vijdon, qani mehr?!
qani muqabbat! Nahotki… Nahotki mehr o'tmishda qolib ketgan, Muhabbat esa Toqirning sandig'ida oqib ketgan, Farg'odning qabriga ko'milib ketgan bo'lsa?!
Shavkat… Meni o'z otam qimorga tikib yubordi…Chidadim…
qandaydir yerda, qandaydir odamlar meni tahqirlashdi, zo'rlashdi… Dosh berdim!
Otam deb ishonganim, bir insondan ko'nglim qoldi… Ko'nikdim!
Ammo… Ammo bugun sen menga qadya etgan dard, meni butkul ado qildi!
Men taqdirning achchiq sinovlaridan, faqat sen uchungina oman chiqqandim. har on, har nafas seni o'ylab yashadim!
Ming la'nat!
Ming la'nat seni deb o'tkazgan kunlarimga!
Kundalikjon, men endi uyga qaytmayman. Uyga qaytsam otam bor… uni ko'rishni istamayman…
Bir sengina, mening yaxshi kunlarimda ham, yonon kunlarimda ham hamrohim, sirdoshim bo'lding…
Endi bas!
Bu yog'iga o'zim ketaman. Sen shu yerda, shu hiyobonda qol…
Meni huv anavi, ko'cha yuzidagi anhor o'ziga chorlayapti…
Sendan iltimos, sen bilan bir qancha vaqt birga bo'lgan, dardu-dunyosini bo'liushgan oqsoq qizni unutma!
hech bo'lmasa… Sen unutma….
Alvido…"
Kundalik daftarning ohirgi saqifasini yopdim-u, ko'zlarimdan oqqan yoshni shundagina his qildim…
Oh, falak! Yoshgina qizning, kichikkina qalbiga shuncha dardni berdingmi?!
qani u?! qani endi oqsoq qiz?!
U yo'q… YO'q!!!
U insonlardan, dunyolardan yuz o'girib ketdi…
Kundalik daftarni o'rindiq chekkasida qoldirdim. Undagi satrlarni boshqalar ham o'qishini, to'rt muchasi sog' bo'la turib shukr neligini bilmay yashayotgan insonlarga saboq bo'lishini istadim.
Ko'zlarimdagi yoshni artib, atrofga nazar soldim. Atrof ancha qorong'ulashib qolgan, shafaqning bir chekkasida, zolim kimsalarning qilmishlaridan xazar qilganday yuzlariga bulutlardan parda tortib, bag'ri qon quyosh botib borardi…
|
| |
| |
| OSIYO | Date: Juma, 14-Okt-2011, 07:15 | Message # 27 |
|
Peshqadam
Group: Ishonchli
Messages: 7125
Status: | Ҳаёт сабоқлари
«МАЪРАКА УЧУН ҚАРЗ ОЛГАНДИК…»
— 26 ёшдаман. Онам вафот этганига бир йилдан ошди. Биз томонларда мусибат маросимлари ҳам тўйники каби серхаражат бўлади. Уч нафар қизни туғиб, тарбиялаган онам хўжайинимни ичкуёв қилганди. Онамнинг маъракаларига деб фоиз ҳисобига икки миллион қарз кўтаришга мажбур бўлдик. Хўжайиним пул ишлаш учун саккиз ой аввал шаҳарга кетганди. Мана, дом-дараксиз. Икки фарзанд билан роса қийналиб кетдим. Пул эгалари эса кеча-кундуз эшигимни тақиллатиб, тинчлик беришмаяпти.
Сарвиноз, Сирдарё тумани
— Аввало, сизга сабр берсин. Жудолик устига қарз кўтариб, роса қийин аҳволга тушибсиз. Ёлғиз эмассиз-ку, қизим. Маҳаллага чиқинг, катта-кичикка маслаҳат солинг. Насиб қилса, ёрдам беришади, йўл кўрсатишади. Судхўрлик катта гуноҳ эканлигини билмаган нафс бандалари гаплашадиган ташкилотлар бор. Ўзингизни қийнаб, ночор аҳволга тушиб, ўксиб ўтирманг. Маҳалладошлик, қишлоқдошлик қаерда қолди? Наҳот атрофингиздагилар томошабин бўлиб ўтиришган бўлса? Балки улар аҳволингиздан шунчаки бехабар кўринадилар. Ўз ёғингизда ўзингиз қовирилиб ўтирмасдан, мутасаддиларга мурожаат қилинг.
Энди ўзингиздан ҳам хато ўтган-да, қизим. Маърака маросимларини ҳаддан ошириб, бунинг устига қарз эвазига ўтказишдан не наф? Мана, охир-оқибат оғзингиз куйиб ўтирибсиз.
Эрингиз масаласига келсак, ака-укаларидан ёрдам сўранг. Улар балки жигарини ахтариб шаҳарга боришар. У ҳам қарзи кўплигидан бошини қайси тошга уришни билмай юргандир. Кўпчилик бирлашиб, масаланинг ечимини топса бўлади.
Бугунги кунда нафақат маърака маросимларини, балки тўйларни ҳам ихчамлаштириш борасида гап кетаяпти. Ортиқча сарф-харажат орқали ўлган одам қайтиб келмайди, ўтганларнинг руҳини бу йўсинда шод этиб бўлмайди-ку, ахир. Шу сабаб бошқа биродарларимиз ҳам тўйию маъракалар ўтказмоқчи бўлганда шуни ҳисобга олсалар.
«БАХТЛИ БЎЛИШДАН УМИДВОРМАН…»
— Ёшим 32 да. Турмушимдан ажрашганман. Бир нафар ўғлим бор. Эрим кўп ичарди, ичиб келган кунлари аёвсиз калтакларди. Шу сабаб ажрашиб кетдим. Ҳозир ота уйимдаман. Биринчи муҳаббатимни учратиб қолдим. У турмушимдан ажрашганимни эшитиб, менга меҳрибонлик қила бошлади. Унинг ҳам ўз оиласи, икки қизи бор. Агар мен рози бўлсам, шаърий никоҳига олмоқчи. «Ота уйингга қачонгача сиғасан? Барибир турмуш қуришинг керак», деяпти. Тўғриси виждоним қийналиб, нима қилишни билмай қолдим?
Нигина, Самарқанд вилояти
— Тақдирни тадбир қилиб бўлмас. Яратган ҳар бир инсонни жуфти билан яратгани рост. Қўшгани билан қўша қариш бахт, албатта. Бироқ бу бахтга кўп синовларни бошдан кечириш, ҳаёт қийинчиликларини сабр-бардош билан енгиш орқали эришилади.
Тақдир севган инсонингизга ўзга бахт маликасини, гулдай қизларни раво кўрган экан, бу бахтга рахна солманг. Энди кеч! Сиз ва у йигит айро йўлни танлаб, ўзга билан тақдирларингизни боғлаган экансизлар, энди бегуноҳ фарзандлар ва меҳр берган мунис бир аёлнинг уволига қолманглар.
Севги инсонни улуғлайди, олижаноб инсонга айлантиради. Севгисига садоқатлилар доимо бахтли яшайдилар. Улар қалбидаги муҳаббат қуввати, меҳр-оқибати кучлилигидан ҳаммага яхшилик тилайдилар. Сизга кўрсатаётган ғамхўрлиги учун ҳам унинг оиласига бахт тилаб яшанг, синглим. Қизлари отаси билан фахрланиб юришсин. Бошлари эгилмасин. Шунда сиз ҳам албатта бахтингизни топасиз. Иккинчи хотин бўлиб яшаш азобдан-азоб. Меҳрни бўлишнинг иложи йўқ. Кумушбибию Зайнаблар ҳаёти яққол мисол. Қолаверса, ноқонуний тарзда қурилган оила ҳавасга қурилган иморат каби бевафо, беқарор бўлади. Доим аросатда, таҳликада яшайсиз. Сабр қилсангиз ва тўғри йўл танлай билсангиз, ҳаммаси яхши бўлиб кетади.
"Суғдиёна gazetasi
|
| |
| |
| OSIYO | Date: Dushanba, 17-Okt-2011, 10:55 | Message # 28 |
|
Peshqadam
Group: Ishonchli
Messages: 7125
Status: | «ДУГОНАМНИ ЎҒРИГА ЧИҚАРДИМ»
Шоҳиста, 32 ёш, Бекобод:
- Ўн йил аввал, яъни тўйим куни бир кўнгилсиз воқеа бўлганди. Эсласам, ҳалиям ўзимни кечира олмайман. Ҳамма дугоналаримни тўйга таклиф қилганман. Узоқ вилоятлардан курсдош дугоналарим ҳам келишган. Бизникида қиз базми бўлиб ўтди. Эртасига никоҳ тўй, дугоналарим бизникида қолишди. Келинойим тўйда алмаштириб тақаман, деб икки хил тилла сирға, яна икки-уч хил узугини рўмолчага тугиб, халатининг чўнтагига солиб келган экан. Ўша куни базм ярим кечагача давом этди. Эрталаб келинойим сирғасини алмаштирмоқчи бўлиб, чўнтагини кўрса, тиллалари йўқ. У ранги оқариб, буни ойимга айтди. Бир зумда ҳамма ҳаловатини йўқотди. Келинойим ўз уйида эркаклар ётишгани учун кечаси қизларнинг ёнига келиб ухлаган эди. У очиқчасига дугоналаримдан гумонсирай бошлади. Шу орада кимдир дарҳол фолбинга югурибди. Бир пасда гап топиб келишди:
— Тиллалар уйдан чиқмаган, деди фолбин. Лекин ҳаракат қилмасак, чиқиб кетиши мумкин экан. Ёшгина, бўйи пастроқ, узоқ йўл босиб келган қиз олган, деди.
Дугоналарим орасида Муниса энг бўйи паст эди, бошқа вилоятдан келганди. Ҳамма унга қаради. У эса бир зум довдираб, ўзини оқлашга тушди.
— Менинг энг яхши кунимга шу ниятда келганмисан? Сени яқин дугонам деб юрибман-а, шарманда қилдинг-ку… — деб бақирдим. Дугоналарим мени тинчлантириб, уни бошқа хонага олиб киришди. У қасам ичиб, олмаганини айтибди. Шу заҳоти нарсаларини йиғиштириб, чиқиб кетди.
Тўй ўтгандан сўнг уйларни йиғиштирган келинойим тиллаларини ўзининг уйидан топибди. Ўша кечаси ўзи уйига олиб бориб қўйганини кейин эслади. Фолбинга ишониб, дугонамни бекорга ранжитганимни, уни бир умрга йўқотганимни англадим. Бошқа дугоналарим орқали неча марта кечирим сўрадим. Кечирдими-йўқми, билмайман.
Маслаҳат:
— «Ўзингга эҳтиёт бўл, қўшнингни ўғри тутма», деган гапни нақадар топиб айтишган. Аввало келинойингизнинг шошма-шошарлиги, кейин иккингизнинг ҳам фолбинга ишонишингиз бир қизнинг обрўсини бир пул қилди. Бу воқеа дугонангизнинг қалбини қаттиқ жароҳатлагани аниқ. Ишончсизлик инсонга ёмон таъсир этади. Сиз дугонангизнинг айбсизлигини билганингиздан кейин у билан юзма-юз кўришиб, гумонсираганингиз учун кечирим сўрашингиз керак эди. Балки масофа узоқлик қилгандир. Ҳали ҳам кеч эмас, дугонангиз билан кўришиб, ундан кечирим сўранг. Фолбинга эмас, ақлга суяниб иш юритиш тўғрилигини англаб етганингизни тушунтиринг.
«ОВСИНИМ ДУШМАНИМ ЭКАН»
Сарви опа, 52 ёш, Бухоро:
- Икки йил муқаддам қўш келин туширгандим. Бир келиним ўзимнинг қариндошим. У тезда ҳомиладор бўлди. Иккинчи келиним эса бир йилдан ошса ҳамки, фарзандли бўлмади. Бир куни келиним онаси фол очтирганини айтиб қолди. «Қизингизнинг ҳам, куёвнинг ҳам йўли боғлаб ташланган. Буни ўзларига жуда яқин бир одам қилган. Ўнг томонда турадиган оқ-сариқдан келган аёл», дебди фолбин.
— Онам буни Фарида янгадан кўряпти, - деди келиним.
Фолбин тасвирлаган аёл овсиним эди. Унинг тўйдан олдин айтган гапи бирдан эсимга тушди: «Икки келинни ҳам бир дарвозадан киритманг, хосияти яхши эмас, дейишади. Биттасини биз томондан кирита қолинг».
Жаҳл устида овсинимникига бориб, у билан борди-келдини йиғиштиришимни, энди қариндош эмаслигимизни айтдим. Уни эшитмасдан уйга қайтдим. Қудам билан ўша фолбинга бориб, қайтарма қилдириб келдик.
- Уч ойдан сўнг келинингиз ҳомиладор бўлади. Унгача мен етти марта ўқишим керак, - деди фолбин. Кейинги гал ўғлимни ҳам олиб боришимни тайинлади. Бу воқеадан икки-уч кун ўтмаёқ келинимнинг уч µафталик ҳомиласи борлиги маълум бўлди. Шунда фолбинниг айтган ҳамма гапи ёлғон эканлигини англадим. Овсиним билан орамиз бузилишига сабабчи бўлган фолбинга ишонганимдан афсусландим. Қайнакамнинг олдида юзим шувит, эрим ҳам мени айблаяпти…
Маслаҳат:
— Бунақа вазиятларда аёлларимиз озгина сабр қилишни хоҳламай, яхши мутахассисга учраш ўрнига фолбинга югуришади. Фолбин эса қўйнини пуч ёнғоққа тўлдириб жўнатаётганини ўйлаб ҳам кўрмайди. Келинингизнинг бўйида бўлгани жуда кўп кўнгилсизликларнинг олдини олибди. Овсинингиз билан жанжалингиз икки ака-укани ажратиб юбориши ҳеч гап эмас эди. Вазиятни қийинлаштирмай, овсинингизга бор гапни очиқ-ойдин айтинг. Фолбинга ишониб, ундан ноўрин гумонсираганингизни тушунтиринг.
darakchi.
|
| |
| |
| OSIYO | Date: Dushanba, 17-Okt-2011, 23:00 | Message # 29 |
|
Peshqadam
Group: Ishonchli
Messages: 7125
Status: | Ikki sayohatchi va chinor daraxti
Yozning quyoshli kunlarida ikki sayohatchi sayohatga chiqishibti. Uzoq yo'l yurib quyosh tikkaga kelib kun judayam isiganda yo'llarida bir chinorga ro'baro bo'lishibdi. Shunda sayohatchilar tezda o'zlarini chinorning soyasiga olishibdi.
Sayohatchilardan biri chinorning shoxlariga tikilgan holda o'z sherigiga: "Qara bu qanaqa keraksiz daraxt bo'lmasa, birorta mevasi ham yo'q biz yeya olsak, hattoki shoxlari o'tinga ham yaramaydi"- debdi.
Shunda to'satdan daraxt shitirlab tilga kirib: "Buncha noshukr bo'lmasang?! Axir men shunday quyoshli kunda seni o'z soyamga olayotgan bo'lsam. Sen meni keraksiz narsaga chiqaryapsan-mi?!"-debdi
Bu hikoydan olinadigan foyda shuki: Alloh hech bir narsani besabab yaratmaydi.Alloh nimaiki yaratgan bo'lsa, unda yo'q deganda bir hikmat bordur
|
| |
| |
| OSIYO | Date: Payshanba, 08-Dek-2011, 14:22 | Message # 30 |
|
Peshqadam
Group: Ishonchli
Messages: 7125
Status: | Mazlumning haqi
Shayx Ibrohim Haqqiy yoshligida avliyoullohlardan bo‘lgan Ismoil Faqirulloh hazratlarining qo‘llarida tahsil va tarbiya ko‘rgan edi. Bir kuni ustozi uni chaqirtirdi. Ibrohim yugurib keldi:
– Labbay, ustoz?
– Shu ko‘zada buloqdan suv olib kelgin. Ibrohim ko‘zani olib buloqqa bordi. Ko‘zani to‘ldirayotganida bir otliq keldi va:
– Qani, nari tur, – deb Ibrohimni itarib yubordi. Ibrohimning ko‘zasi yerga tushib, sindi. U yig‘lab ustozining huzuriga keldi.
– Nima bo‘ldi, o'g'lim? — deb so‘radi ustozi.
– Buloqdan suv olayotuvdim, bir otliq kelib, itarib yuborganida, ko‘za qo‘limdan tushib, sindi.
– Ko‘zani sindirgan odamga biron nima dedingmi?
– Yo‘q, hech nima demadim.
– Bir og'iz ham gapirmadingmi?
– Yo‘q.
– Tezda u yerga borib, otliqqa biror narsa degin. Yana tezda ortga qayt.
Ismoil Faqirullohning bunday buyruq berishlaridan hamma hayron qoldi. Ibrohim yugurib buloq boshiga keldi. Haligi kishi otini yuvar edi. Ibrohim anchagacha talmovsirandi, lekin hech narsa deyolmay, qaytib keldi.
Ustozi:
– Gapirdingmi? – deb so‘radi.
– Yo‘q.
– Vaqt o‘tkazmay yugur. Unga biror yomon gap aytib kel!
Ibrohim yana yugurib buloq boshiga keldi. Qarasa, uni itargan otliq yerda yotibdi. Unga yaqin keldi. Otliq boshi yorilgan holda behush yotardi.
Bu holatdan yuragi yorilayozgan Ibrohim ustozining yoniga keldi. Ustozi yana so‘radi:
– Biror narsa dedingmi, Ibrohim?
– Yo‘q, ustoz. Bu safar borganimda uning boshi yorilgan, qonga belanib yotgan ekan. Peshonasida ot tuyog'ining izi ko‘rindi.
Ismoil hazratlari:
– Ey o'g'lim, birgina ko‘za uchun bir odamni o‘ldirtirding! Bu endi qandoq bo‘ldi?! Unga bir og'iz so‘z, bir og'iz yomon so‘z aytganingda, bu hodisa ro‘y bermasmidi... – dedilar.
Ismoil Faqirulloh hazratlarining atrofidagilar:
– Ustoz, aytgan gapingizga uncha yaxshi tushunmadik, — deyishdi.
Ha, – dedi Ismoil Faqirulloh hazratlari, – bir zolim biror kishini xafa qilsa, yig‘latsa-yu, mazlum u zolimga qarshi hech narsa qilolmasa, mazlumning ko‘ngli ozor topgani uchun Haq taolo zolimdan uning haqini oladi. Ibrohim ham ko‘zasi singach, u otliqqa hech bo‘lmasa:
– Nima qilib qo‘yding? – deganida otining tepkisidan omon qolarmidi...
Yaxshi bir dalil
Kunlardan bir kun Xalifa Ma’mun vaziri Hasan Soldan so‘radi:
– Bizdan oldin o‘tganlarning so‘zlari bizga hujjat – yo‘llanma bo‘lyapti. Biz unga ko‘ra amal qilyapmiz. Buning siri nimada ekan?
Vazir shunday deb javob berdi:
– Agar ular chiroyli so‘z va ishonarli dalil bo‘lmaganida, bizgacha yetib kelmasdi. Yaxshi bo‘lgani uchun ham bizdan oldingilar ko‘rib, ishonib qabul qilishgan... Bu shuni ko‘rsatyaptiki, ajdodlarimiz yaxshi, rost va mustahkam so‘zlashar ekan. Xalifa Ma’munning bu javobdan ko‘ngli to‘ldi va shunday dedi:
Yaxshi so‘z aytilgan joyida qolmas, asrlardan oshar, hech qachon tolmas.
|
| |
| |
