Аллоҳ таоло ўз китоби - Қуръони Каримда номларини зикр қилган пайғамбарларнинг ҳақлигига иймон келтириш ҳар бир мўминга фарздир. Қуръонда номлари пайғамбар алайҳиссаломлар: Одам, Идрис, Нуҳ, Ҳуд, Солиҳ, Иброҳим, Лут, Исмоил, Исҳоқ, Яқуб, Юсуф, Айюб, Шуайиб, Мусо, Хорун, Довуд, Сулаймон, Илёс, ал-Ясаъ, Зул Кифл, Юнус, Закариё, Яҳё, Ийсо ва Муҳаммад алайҳиссаломлардир.
Шу билан бирга, Қурони Каримда номлари келмаган пайғамбарлар ҳам ўтганлигига, улрнинг ким эканликларини Аллоҳнинг ўзи билишига иймон келтирамиз.Аллоҳ таоло "Ғофир" сурасида пайғамбаримизга хитоб қилиб:
"Батаҳқиқ, биз сендан олдин пайғамбарлар юборганмиз, баъзиларини сенга қиссасини айтмадик", деган. Демак, қиссалари Қуръонда айтилган пайғамбарлар йигирма бешта, айтилмаганлари қанча ва кимлар эканини Аллоҳнинг ўзи билади.
Пайғамбарларга иймон келтириш фарзлиги ҳақидаги оят ва ҳадислар кўп. Жумладан, Аллоҳ таоло Бақара сурасида:
"Пайғамбар унга ўз Роббисидан туширилган нарсага иймон келтирди, мўминлар ҳам. Барча Аллоҳга ва унинг фаришталарига, китобларига, пайғамбарларига иймон келтарди. Пайғамбарларидан бирортасини ажратмаймиз", деб марҳамат қилади.
Агар инсон айрим пайғамбарларга иймон келтириб, баъзиларига иймон келтирмаса,улардан бирортасини ажратиб қўйса, кофир бўлади.
Аллоҳ таоло бандалари ичидан баъзиларини танлаб олиб, пайғамбар қилиб юборишининг кўпгина ҳикматлари бор.
1. Пайғамбарлар одамларга Аллоҳ таолони танитадилар.Уларни ёлғиз Аллоҳга ибодат қилишга чақирадилар.
2. Пайғамбарлар динга амал қилиш ва уни муҳофаза этиш ва Аллоҳ туширган амрлар ила ҳукм юритишга чақирадилар.
3. Пайғамбарлар мўмин бандаларга жаннат ва ундаги таёрлаб қўйилган неъматлар башаротини берадилар. Кофирларга эса, куфрининг оқибати ёмон бўлиши ҳақида огоҳлантириш берадилар.
4. Пайғамбарлар одамларга тўғриликда, аҳлоқ-одобда, ибодатда, тақвода ва бошқа ишларда яхши ўрнак кўрсатадилар.
5. Пайғамбарлар бандаларга қандоқ қилиб Аллоҳнинг розилигини топиш йўлини кўрсатадилар.
Албатта, бундай улкан ишларни амалга ошириш осон бўлмайди. Шунинг учун ҳам Аллоҳ таоло пайғамбарликка ўз бандалри ичидан етук ва маълум сифатларга эга кишиларни талаб олади ва уларни ўз тарафидан қўллаб-қувватлайди. Зотан, барча пайғамбарлар танлари соғинсонлардир. Уларда ҳеч жисмоний нуқсон йўқ. Бўлиши ҳам мумкин эмас. Уларнинг ақллари ҳам саломат. Ҳеч қандай нуқсон етмайди ҳам. Руҳлари бақувват, заифлашмайди ҳам. Шу билан бирга, пайғамбар алайҳиссаломлар "маъсум"дирлар, яъни, улардан ҳеч қачон гуноҳ содир бўлмайди.
Қолган ишларда эса инсон бўлганликлари учун, оддий инсонларга ориз бўладиган ҳолатлар уларга ҳам ориз бўлади. Емоқ, ичмоқ, никоҳ, касаллик, ухлаш каби ҳолатлар пайғамбарларда ҳам доимий бўлиб туради. Ҳатто золимлар зулми ҳам етиши мумкин. Баъзи пайғамбарлар ҳам кофирлар томонидан қатл этилганлар.
Аллоҳ таоло ўз пайғамбарларини қўллаб-қуватлаб, уларнинг ҳақ эканликларини одамлар олдида исботлаш учун уларга мўъжизалар берган. Бу мўъжизалар оддий одамлар қўлидан келмайдиган, одатдан ташқари ишлар бўлиб, Аллоҳдан ўзга ҳеч ким уни қила олмайди. Мисол келтирадиган бўлсак кофирлар Иброҳимни (а.с.) катта гулханга отганларида, Аллоҳ таоло:
"Эй, олов,Иброҳимга совуқ ва саломатлик бўлгин", деганда шундай бўлган. Улкан гулхан ичида Иброҳим (а.с.) соғ-саломат қолганлар.
Ийсо (а.с.) ҳеч қандай воситасиз, бир ишора ила кўр туғилганларнинг кўзини очганлар, песларни Аллоҳнинг изни ила тузатганлар ва ҳоказо. Шунингдек, бошқа барча пайғамбарларнинг ҳам ўзига яраша мўъжизалари бўлган.
Пайғамбарларнинг ичларидан алоҳида ажраб, ўзига ҳос мартабага эришганларга (Улул азм) деб ном берилган. Аҳли сунна вал жамоа уламолари, Нуҳ, Иброҳим, Мусо ва Муҳаммадларни (а.с.) "Улул азм" пайғамбарлар дейидилар.
Пайғамбарларга иймон келтиришнинг фойдалари жуда кўп.
1. Аввало, биз пайғамбарлар орқали Аллоҳни таниймиз ва унинг динини таниймиз. Агар пайғамбарларга иймон бўлмас экан, умуман иймон бўлиши мумкин эмас.
2. Пайғамбарларга иймони бор кишиларгина икки дунё саодатини топадилар. Бўлмаса, ҳар хил фолбин, фирибгарларга эргашиб кетишлари турган гап.
3. Барча пайғамбарларга бирдек иймон келтириш инсоният бир эканлиги, ҳамма дўст, биродар эканлигини аглатади ва мутаассибликнинг олдини олади.